یادداشت ویراستار: اصل این مطلب در مرداد ۹۵ نوشته شده بود و در مهر ۹۹ دوباره بررسی و بهروز شد. همچنین در دی ۹۹ توسط کارشناسان سرور و شبکه فالنیک، بررسی و تایید شده است..
خرید سرور و استوریج مناسب در نوع خودش چالشی است که کلید حل مسأله، تشخیص صحیح و دقیق نیازهای خودمان است. بهترین راه برای انتخاب سرور و استوریج مناسب طوری که نه بیش از حد خرج کنید و نه کم بگذارید، این است که مشخصات سرور و ویژگیهای سخت افزار مورد نظر را متناسب با کار و وظیفهای که قرار است به سرور و استوریج اختصاص دهید، انتخاب کنید. اطلاعاتی که شرکتها، هنگام فروش سرور نمیتوانند به صورت کامل در اختیارتان قرار دهند و باید پیش از اقدام برای خرید، اطلاعات لازم را کسب کنید. در این مقاله راهنمای خرید سرور و نکات مهم در انتخاب سرور مناسب را ارایه میدهیم و با ویدئوی گفتگوی تک تاک با موضوع “انتخاب سرور مناسب” همراه شما هستیم. آنچه در این محتوا میخوانید:
- مراحل انتخاب سرور
- چک لیست ادمین برای انتخاب سرور مناسب
- ۶ نکته طلایی انتخاب سرور برای ادمین ها
- ۱۰ نکته مهم هنگام خرید سرور
- ویدئوی تخصصی راهنمای خرید سرور و استوریج
- معرفی سرورهای رده پایین و متوسط
- بررسی چند ویژگی در سرورها
- راهنمای خرید سرور دست دوم
مراحل انتخاب سرور
به صورت اصولی سه مرحله در انتخاب و خرید سرور مناسب وجود دارد که به طور خلاصه در ادامه به آنها میپردازم اما در لینک زیر میتوانید فایل کامل آن را دانلود و استفاده کنید:
مراحل انتخاب و خرید سرور مناسب عبارتند از:
۱. بررسی سوالات کیفی کسبوکار
سوالات بررسی کیفی مانند:
- اهداف رشد کسبوکار شما چیست؟
- آیا امکان رشد در سازمان شما وجود دارد و آیا زیرساختهای منعطف برای تغییر نیازها و رشد کسبوکار دارید؟
- برای بهبود بهرهوری کارمندان چه برنامهای دارید؟ آیا به اپلیکیشنهایی که ارتباط بین کارمندان را برقرار میکنند توجه دارید به این معنی که بهرهوری پرسنل بالا رود؟
- آخرین باری که به آخرین تکنولوژی سرور آپگرید شدهاید، چه زمانی بوده؟
پاسخ به این سوالات، راهکارهای مناسب برای پیشبرد کسبوکارتان را به شما نشان میدهد و بر اساس آنها ادمین میتواند پلن کاری خود را بررسی کند.
۲. بودجه در نظر گرفته شده برای خرید سرور
۳. بررسی فنی ادمین ها طبق نتیجه مرحله اول
از ادمینها از کجا شروع میکنند؟ ابتدا باید نوع سازمان و شرکت مشخص شود که همان نتیجهای است که در قدم اول مشخص شده است. اینکه نوع کسبوکار شما چیست و چه آیندهای دارد، مشخص میکند سرور مورد نظر در این سازمان چه نقشی خواهد داشت مثلا: DHCP، Core Banking، AD و …
نکته دیگر اینکه در سازمانها، ارزش اپلیکیشنها با هم برابر نیست و باید Availability را برای سازمان خود اندازهگیری کنیم. پس در مرحله بعد باید دسترسپذیری یا Availability محاسبه شود.
پس از اندازهگیری دسترسپذیری و بررسی و شناخت نیازهای کسبوکار خود، ادمین و مدیر شبکه میتواند از سوالات زیر برای رسیدن به هدف خود که انتخاب سرور مناسب است، استفاده کند:
چک لیست ادمین برای انتخاب سرور مناسب
- چه تعداد کارمند در شبکه دارید؟
- چه مشکلاتی در شبکه دارید که سعی در حل آن دارید (چه سرویسی از سرورمی خواهید)؟
- سرعت رشد کسبوکار خودتان را چقدر پیشبینی میکنید؟
- چه Performanceای برای این سرور مدنظر است؟
- قصد استفاده از چه نرمافزارهایی را دارید و چه تعداد کارمند، میخواهند با آنها کار کنند؟
- چه سرعتی برای پردازش اطلاعات نیاز دارید (پردازنده مناسب)؟
- چه مقدار حافظه و RAM نیاز دارید؟
- به چه مقدار هارد نیاز دارید؟
- لازم به ذکر است حجم اطلاعاتی را که در حال حاضر دارید و میزان اطلاعاتی که در آینده اضافه خواهد شد را حساب کنید. (پیشنهاد میشود میانگین ذخیره اطلاعات را در ۲۴ ماه یا ۳۶ ماه محاسبه کنید)
- چه RAIDای باید روی این سرور پیادهسازی شود؟ زیرا به هر حال فضایی را به خاطر RAID از دست میدهیم.
- بر اساس RAID انتخابی، چه RAID کنترلری باید استفاده شود؟
- از چه نوع هاردی میخواهید استفاده کنید: SAS،SATA یا SCSI؟
- به چه تعداد پورت شبکه بر روی سرور نیاز دارید؟
- چه سیستمعاملی نصب کنیم؟
- برای سرور چه فضایی در اختیار داریم؟ آیا قابلیت Extend شدن فضا وجود دارد؟ مقدار رشد در آینده مثلا یک سال آتی چقدر است؟ میخواهید سرورتان ایستاده باشد یا رکمونت؟ اگر فضا کم است، Blade و Synergy استفاده شود. مشخص کنید که چقدر فضای فیزیکی لازم است به زیر ساخت شبکه خود اختصاص دهید (امروز یا در آینده). سرورهای ایستاده سرورهای مناسبی هستند اما اگر از لحاظ فضا به طور جدی دچار محدودیت هستید، یک سرور رکمونت، انتخاب بهتری است.
- آیا برنامهای برای اضافه کردن استوریج و یا Tape برای گرفتن بکاپ از سرور دارید؟
- آیا نیاز به تجهیزات بکاپگیری وجود دارد یا نه؟ بکاپ برای چند روز باید نگه داشته شود؟ یک هفته و … و بابت این موضوع باید محاسبه انجام شود.
- آیا سرور به بیش از یک شبکه وصل میشود؟ آیا به رابطی برای ارتباط بین شبکههایی با پروتکلهای مختلف نیاز است؟ اگر نیاز است باید با سرور، سازگار یا Compatible باشد. این رابط، آیا روی سرور تک یونیت نصب میشود یا باید دو سروری دو یونیت باشد؟
- چه مقدار میخواهید هزینه کنید؟
۶ نکته طلایی انتخاب سرور برای ادمین ها
ادمین شبکه میتواند به طور کلی در ۶ مرحله زیر به تصمیم نهایی خود برسد و سرور مناسب را انتخاب کند:
- فضای مورد نیاز سرور
- پیاده سازی و نصب
- مدیریت
- پاور و کولینگ
- ارتباطها و کابلکشیها
- هزینه که در سازمانها دو دستهاند: CAPEX یا هزینههای خرید و OPEX یا هزینههای نگهداری
اگر این ۶ مورد را در کنار دستهبندی سازمانها قرار دهیم، میتوانیم نوع سرور مورد نیاز خود را تعیین کنیم. به صورت بسیار خلاصه و گزیده دستهبندیهای سرورهای پرولیانت اچ پی به صورت زیر بیان میشود تا برداشت درست و مناسبی از تصویر زیر داشته باشیم:
- سرورهای ML عموما برای سازمانهای کوچک و بعضی برای سازمانهای متوسط مانند شعبه یک بانک
- سرورهای DL عموما برای سازمانهای متوسط و بعضی برای سازمانهای کوچک
- سرور Blade برای سازمانهای بزرگ مانند دیتاسنترهای سازمانهای بزرگی مثل ثبت احوال، ثبت اسناد و نیروی انتظامی. در دیتاسنترهای بزرگ میتوان از سرورهای Apollo و Moonshot نیز استفاده کرد.
به عنوان مثال، خرید ML و DL در تعداد کم، CAPEX پایینی دارد اما OPEX آنها وقتی تعداد زیاد میشود بسیار بالا میرود. در نتیجه برای پایین آمدن هزینه میتوان از BLADE System استفاده کرد. شاید در نگاه اول هزینه CAPEX بالایی داشته باشد اما هزینههای OPEX کمتری دارد.
۱۰ نکته مهم هنگام خرید سرور
علاوه بر نکاتی که در قسمت اول مطرح شد و ادمین شبکه، سرور مناسب خود را بر اساس آنها انتخاب کرد، باید به ده نکته اساسی برای خرید این سرور، توجه کند:
- برای توسعه آتی شبکه برنامهریزی کنید. دنبال سروری باشید که به موازات افزایش نیازهای شما، قابل توسعه باشد.
- سیستمی انتخاب کنید که دارای قابلیتهای ویژه سرورها، مثل چیپست مدیریتی مخصوص سرورها، راندمان بالای I/O و آرایه هارد درایوهای پرسرعت را دارا باشد.
- اگر این احتمال وجود دارد که کسبوکار شما از خروجی سرور برای مقاصد تجاری و مالی استفاده کند، دستگاهی بخرید که شامل قطعات و نرمافزارهایی باشد که به آسانی توسط فروشنده سیستم و یا در بازار در دسترس هستند، تا در زمان بروز مشکل، مدت زمان عدم سرویس دهی سیستم و خارج از مدار بودن آن (Downtime) به حداقل ممکن کاهش یابد.
- فراموش نکنید که هنگام قیمت گرفتن، باید بهای سیستمعامل را نیز محاسبه کرد.
- اگر سازمان یا شرکت مطبوع شما تعداد کمی کارمند در بخشIT دارد یا اصلاً چنین کارمندانی ندارد، از فروشندگانی خرید کنید که از طریق سایت خود و یا مشاوره، به طور رایگان شما را در تشخیص صحیح نیازهایتان یاری میدهند. به این ترتیب می توانید سروری تهیه کنید که بیشترین تطابق را با نیازهای شما دارد.
- از آن دسته از شرکتهای سازندهای خرید کنید که به همراه محصول خود، یک بسته نرمافزاری برای مدیریت آسان سیستم ارایه میکنند.
- اگر قصد دارید سرور خود را در دیتاسنترها به صورت اجاره قرار دهید، باید به رکمونت بودن و تعداد یونیتهایی که در رک اشغال میکند توجه کنید.
- اگر قرار شد از پیکربندی رکمونت استفاده کنید، عواملی که در تعیین قیمت رکها و ابزارهای جانبی سیستم مؤثرند، مانند منبع تغذیه (شامل UPSهای قابل نصب در رک) و سینی کابل را فراموش نکنید.
- از شرکتهایی (اعم از سازنده یا فروشنده) خرید کنید که برای مدت طولانی در محل کار و سکونت شما مستقر بوده یا خواهند بود. زیرا هنگامی که به شرکتهای کمتر شناخته شده رجوع میکنید، این ریسک وجود دارد که در آینده نتوانید از گارانتی محصول استفاده کنید یا پشتیبانی مناسبی از سوی فروشنده دریافت نکنید.
- خدمات گارانتی باید شامل دست کم دوسال به همراه خدمات آنلاین باشد.
ویدئوی تخصصی راهنمای خرید سرور و استوریج
در این ویدئو راهکارهای انتخاب سرور مناسب ارایه شده تا انتخاب سرور خود را به صورت اصولی انجام دهیم.
معرفی سرورهای رده پایین
یک سرور در رده Value (رده ارزان قیمت) از یک پردازنده استفاده میکنند. این سیستمها قادر به مدیریت کارهایی در حد به اشتراک گذاشتن فایل، ارسال ایمیل و به اشتراک گذاشتن چاپگر برای یک گروه حداکثر ده نفری از کاربران هستند.
این دستگاهها به صورت Tower (ایستاده) یا قابل نصب در Rack به ارتفاع یک یونیت هستند و حداقل ۴ گیگابایت حافظه (البته دست کم ۸ گیگا بایت توصیه می شود) با قابلیت گسترش به ۱۶ تا ۳۲ گیگا بایت و حداکثر ۴ هارد دیسک از نوع SATA هستند.
در جستجوی مدلی باشید که سه یا چهار محل برای نصب درایورهای اضافی دارد، از اترنت ۱۰۰۰/۱۰۰/۱۰ مگابیت بر ثانیه استفاده میکند و حدود ۵ اسلات PCI دارد که دست کم دو تا از آنها می توانند کنترلرهای مخصوص RAID های ۶۴ بیتی PCI X RAID یا آداپتورهای پر سرعت دیگر را روی خود سوار کنند.
اگر حدود ۷۰۰ دلار هزینه کنید، می توانید یک سیستم ابتدایی شامل یک پردازنده Xeon و 4 گیگابایت حافظه و یک هارد دیسک SATA یک ترابایتی، تهیه کنید. ECC مخفف Error Correction Code است. یک سرور با پردازنده Xeon با مقدار بیشتری رم و هارد دیسک قوی تر (یا هارد دیسک های اضافی موجود روی سیستم) حدود ۱۰۰۰ دلار هزینه برایتان خواهد داشت.
سرورهای رده Value دارای قابلیتهای اضافی مثل RAID تعبیه شده هستند که امکان پشتیبانی از هاردهای SATA را خواهد داشت. توجه کنید که دو سال گارانتی قطعات و کارکرد و پشتیبانی به صورت (دسترسی روزانه به پرسنل بخش پشتیبانی) هم داشته باشد.
به طور متداول، سرورهای رده Value شامل یک هارد دیسک به عنوان پیکربندی پایهای سیستم هستند. اما برای دستیابی به حداکثر راندمان، درایورهای نوع SAS یا Serial ATA) SATA) پیشنهاد میشوند. برخی درایورهای SATA با سرعت حدود ده هزار دور در دقیقه هم اکنون موجودند و مخصوص سرورها و ورک استیشن ها طراحی شدهاند.
معرفی سرورهای رده متوسط
دستگاههای این رده به طور معمول بین هزار تا ده هزار دلار قیمت دارند و به صورت ایستاده یا مدلهای قابل نصب در Rack (اندازههای ۱U تا ۴U) عرضه می شوند. این سرورها می توانند چندین کار مختلف را هم زمان اداره کنند، مثلاً بانک های اطلاعاتی کوچک، سرویس فایل، به اشتراک گذاشتن چاپگر و نرم افزارهای سرویسدهنده (برنامههای کاربردی).
از این سرورها میتوان در کسب و کارهای کوچک یا گروههای کاری بزرگ استفاده کرد. ممکن است از دو یا چند دستگاه از این نوع به صورت پیکربندی خوشهای (Cluster) برای به اشتراک گذاشتن وظایف محوله به نرم افزارهای سرویس دهنده استفاده کرد تا در صورت خرابی یا عدم سرویس دهی یک دستگاه، بقیه دستگاهها بتوانند به ارایه همان سرویس بپردازند و امور روزانه از تحرک باز نماند.
سرورهای رده میانی معمولاً با ۲ الی ۴ پردازنده، حداکثر ۳ ترابایت رم و بین ۸ تا ۴۰ عدد هارد SATA و SAS یا بیشتر در یک RAID ارایه می شوند و امکان افزودن ابزارهای ذخیره سازی بیرونی (External)، سخت افزار Fiber Channel SAN و ادوات دیگر نیز وجود دارد. سرور شما باید حداقل دارای ۱۵ مگابایت حافظه Cache از نوع Level3، هشت گیگا بایت رم، چیپست مدیریتی مخصوص سرور، آداپتور SAS یا یک کنترلر RAID و دو سال گارانتی باشد.
سرورهای رده متوسط باید همراه هارد دیسک ها، فن و منبع تغذیه نوع Hot Plug و یدکی (Redundant) باشند تا بتوانید بدون نیاز به خاموش کردن دستگاه، قطعات معیوب را تعویض و جایگزین کنید.
بیشتر سرورهای ارزان قیمت امروزی همراه یک پورت اترنت یک گیگا بیتی عرضه می شوند. اغلب سرورهای قوی تر شامل دو کارت شبکه یک گیگا بیتی (به صورت استاندارد و یا انتخابی) هستند. بعضی کارتها هم با استانداردهای قدیمی تری مانند اترنت سریع (Mbps 100) نیز سازگارند.
اگر فکر می کنید در آینده نزدیک به تعداد کلاینتهای شما در شبکه افزوده خواهد شد، اطمینان حاصل کنید که سرور شما امکان افزودن پردازندههای اضافه را دارد و به تعداد کافی جای نصب هارد دیسک های اضافه و اسلاتهای اضافی را روی خود دارد.
راهنمای خرید سرور دست دوم
مهمترین دلیل خرید سرورهای دست دوم قیمت پایین و به صرفه بودن آن است اما باید به این نکته توجه کنید که بیش از خرید سرور نو باید در خرید سرور دست دوم دقت کنید چرا که سابقه دستگاهی که میخریم بسیار مهم است. اگر عمر زیادی از سرور میگذرد، خرید آن به صرفه نیست بلکه هزینههای بیشتری را متوجه شما میکند. خواندن مقاله “۶ دلیل برای جایگزینی سرور قدیمی با سرور نو” شما را در این زمینه راهنمایی میکند.
خرید از فروشنده مطمئن که مزایا و معایب سرور دست دوم را با انصاف بیان کند مهم است. برند سرور هم مورد توجه قرار دهید و قطعاتی که روی آن استفاده میکنید را بررسی کرده و از سلامت آنها مطمئن شوید همچنین تمام نکات گفته در خرید سرور نو را هم در نظر بگیرید.
بررسی چند ویژگی و قابلیت در سرورها
قابلیتهایی که از یک سرور و استوریج انتظار دارید، بستگی به نوع دادههای شما دارد. به غیر از قیمت سرور باید به ابعاد فیزیکی، ظرفیت ذخیره سازی، میزان در دسترس بودن یا Availability سرور، قابل توسعه بودن یا Scalability و Serviceability توجه داشته باشید. در ادامه به توضیح این قابلیتها و ویژگیها میپردازیم.
در دسترس بودن یا Availibility
درایورهای Hot-Plug، اسلاتهای PCI، ذخیره ساز RAID، وجود منبع تغذیهها و فنهای متعدد، سرور شما را سرپا نگه میدارند. سرورهای موسوم به Fault-Tolerant یا مقاوم در برابر نقص و خرابی قادرند زمان سر پا بودن (Uptime) سرور را باز هم بیشتر کنند.
این کار از طریق تعدد اجزا و قطعات کلیدی دیگر (مثل پردازندههای کاملاً مشابهی که به صورت lockstep کار میکنند) انجام میشود. خوشهسازی یا Clustering استفاده از دو یا چند سرور متصل به هم (مثلاً یک سرور به عنوان دستگاه اصلی و دستگاه دوم به عنوان پشتیبان آن) هزینه بیشتری ایجاد میکند اما مقاومت کل سیستم در برابر خرابی و نقص فنی را به حد بسیار بالایی میرساند.
سرورهایی که دارای قابلیت High Availability هستند از درایورهای Hot-Plug استفاده میکنند. این درایورها به کنترلرهای RAID قابل اتصالند، کنترلرهایی که یا به صورت یک کارت PCI سوار شده روی مادر بورد عرضه میشوند و یا با مادر بورد یکپارچه (Integrate) شدهاند. تکنولوژی RAID که در حفاظت از اطلاعات و امنیت کاردبرد دارد در هارد ها استفاد میشود پس به این نکته هم توجه کنید.
مدیریت و سرویس پذیری یا Serviceability
نرم افزار مدیریت سیستم در سرورهای خانواده رده پایین و Value بسیار ابتدایی است. در سرورهای رده متوسط، بسته نرم افزاری همراه دستگاه به شما اجازه میدهد از راه دور به سرور دسترسی پیدا کنید و فایلهای Event Log را بررسی کنید، BIOS و نرم افزار سیستم را ارتقا دهید و یا فرمان خاموش کردن کل سیستم را صادر کنید. سایر قابلیتهای مدیریتی، امکان پیکربندی و مدیریت ابزارهای ذخیره سازی، مانیتور کردن فعالیت پردازنده و میزان استفاده از دیسک، تنظیم پارامترها برای پیشبینی خطاها و مشکلات سیستم، عیبیابی (Diagnose) و نیز تنظیم سیستم برای ارسال هشدار در موارد گوناگون (از طریق email، تلفن و پیجر) را در اختیار قرار میدهد.
سرویسپذیری سرور نیز برای همه کسبوکارها (چه کوچک و چه بزرگ) مهم است. سرورهایی که کار کردن با آنها راحت است، معمولاً داخل یک Case مخصوص قرار گرفتهاند که به سادگی و بدون نیاز به آچار و ابزارهای دیگر قابل باز کردن هستند تا بتوان قطعات Hot-Plug یا Hot-Swap را به سرعت جاگذاری کرد.
اندازه فیزیکی و قابلیت گسترش یا Scalability
اندازه فیزیکی میتواند یک مؤلفه کلیدی در انتخاب یک سرور باشد. این روزها سرورهای مدل Tower به سرعت جای خود را به انواع Rack-Mount می دهند. سرورهای Rack با ارتفاعهای مختلف به بازار عرضه میشوند. این طیف از سایز (۱U تا ۸U اینچ) را در بر میگیرد. (عرض استاندارد این مدلها ۱۹ اینچ است). سرورهای Rack علاوه بر صرفهجویی در فضایی که اشغال میکنند، با بهره گیری از قابلیتهایی چون امکان سوار کردن درایورهای جدید از جلو و اسلاتهای گسترش (در پشت دستگاه) به سادگی قابل نگهداری هستند.
هر یک از سرورهای داخل Rack را میتوان به صورت کشویی و خیلی راحت بیرون آورد و یا به داخل فرستاد. این ویژگی به کارمندان IT امکان میدهد که کابلکشی مجموعه را خیلی تمیز و مرتب و اصولی انجام دهند.