موضوع تعاملی بودن در رسانه‌ها و چگونگی روبرو شدن با آن، از جمله دغدغه‌هایی است که معمولا کارشناسان رسانه‌های نوین درگیر آن هستند. امروز قصد داریم راجع به فیلم تعاملی صحبت کنیم، اما پیش از آن لازم است بدانیم تعاملی بودن نوعی کنش است. به این صورت که یک تکنولوژی ارتباطی می‌تواند محیط با واسطه‌ای ایجاد کند که کاربران در آن بتوانند هم به صورت همزمان و هم غیرهمزمان ارتباط برقرار کرده و در تبادل دوسویه پیام‌ها شرکت کنند. اما فیلم تعاملی چیست، چگونه ساخته می‌شود و چه کاربردی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات همراه ما باشید.
فیلم تعاملی چیست؟
فیلم تعاملی (Interactive Video) از جدیدترین تکنولوژی‌های موجود در رسانه‌های دیجیتال است. مخاطب می‌تواند این نوع فیلم‌ها را طبق علایق خود هدایت کند.
اکنون که دامنه توجه (attention span) مخاطبان کاهش چشمگیری پیدا کرده، محتواهای تولید شده باید جذابیت بالایی داشته باشد تا در ذهن افراد بماند. ویدئو تعاملی در این زمینه نقش قابل توجهی را ایفا می‌کند. همان طور که اشاره کردیم، مخاطب در روند پیشرفت فیلم‌های تعاملی تاثیرگذار است. به عنوان مثال در قسمت‌هایی از فیلم که تصمیم کارگردان مطابق سلیقه شما نیست، می‌توانید سناریوی مورد علاقه خودتان را جایگزین فیلنامه اصلی کنید. این توانمندی‌ها و امکانات بدون شک حس بسیار خوبی برای شما ایجاد خواهد کرد.
در واقع کارگردان، سناریوی فیلم را با مخاطب به اشتراک می‌گذارد و او را در شکل‌گیری فیلم نامه دخالت می‌دهد.
تاریخچه فیلم تعاملی چیست؟
می‌توان Netflix و پس از آن Youtube را از اولین شرکت‌های تولید کننده فیلم‌ها و سریال‌های مختلف با استفاده از تکنولوژی IV دانست.
پس از این دو، تعدادی از شرکت‌های تبلیغاتی و ساخت تیزر به سراغ ساخت و تولید فیلم‌های تعاملی در حوزه تبلیغات رفتند و با تکنولوژی IV در دنیای تبلیغات پیشرفت‌های قابل توجهی به وجود آورد.
انواع فیلم تعاملی چیست؟
IV انواع مختلفی دارد. هرچند ممکن است این موضوع در ابتدا کمی گیج کننده به نظر برسد، اما اگر این بخش را بخوانید، علاوه بر اینکه شناخت خوبی از انواع این فیلم‌ها بدست می‌آورید، متوجه می‌شوید کدام یک از انواع ویدئوهای تعاملی متناسب با نیاز شما هستند.
Branching Video
این دسته از فیلم‌ها بسته به انتخاب بیننده، خطوط داستانی متفاوتی دارند و یک روش بسیار خوب برای جذب مخاطب هستند. به این صورت که از مخاطبان خواسته می‌شود به تعدادی سوال پاسخ دهند یا اتفاقات بعدی را پیش‌بینی کنند. در واقع Branching Video یک تجربه دیجیتال است که در آن بیننده روی آنچه در ویدئو اتفاق می‌افتد تاثیر می‌گذارد.
Interactive Video Quiz
مسابقه ویدئویی تعاملی، نوعی از ویدئو است که هنگام مشاهده از بیننده سوالاتی می‌پرسد و به او بازخورد فوری می‌دهد. مخاطبان معمولا تمایلی به مشاهده ویدئوهای تبلیغاتی ندارند و به سرعت از آنها عبور می‌کنند. با پرسش و پاسخ در مسابقه ویدئویی تعاملی، می‌توانید با کاربران صحبت کنید و با ترغیب آنها برای پاسخگویی به سوالات، تشویقشان کنید که به محتوای ویدئویی شما توجه بیشتری نشان دهند.
شما می‌توانید پاسخ مخاطبان را ردیابی کرده و با ارسال ایمیل‌های هدفمند، ارتباطات بعدی را شخصی سازی کنید.
Video Quiz Contest
مسابقه رقابت ویدئویی، فیلمی است که چند سوال از کاربر می‌پرسد و در صورت درست بودن پاسخ، به آنها جایزه می‌دهد تا برنده شوند. برای درست پاسخ دادن به سوالات، افراد باید فیلم را با دقت تا انتها تماشا کنند.
کلمه «مسابقه» در این عبارت به این دلیل است که افراد به پیام ارائه شده در ویدئو توجه بیشتری داشته باشند. این می‌تواند یک فرصت بسیار عالی برای افزایش اطلاعات مخاطبان راجع به کسب و کار شما باشد.
فیلم تعاملی چه کاربردی دارد؟
ویدئوهای تعاملی کاربردهای زیادی دارند که در اینجا به 3 مورد از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم.
کاربرد آموزشی
در ویدئو تعاملی کاربر می‌تواند نحوه مشاهده ویدئو را انتخاب کند. در این فیلم‌ها بر روی صفحه گزینه‌هایی وجود دارد که در حین تماشای فیلم می‌توان موارد آموزشی را با ابزارهای مختلف مانند انتخاب گزینه، نوشتن، رسم شکل و… امتحان کرد و از درستی آنها مطمئن شد. علاوه براین، در پایان میزان یادگیری خود را با یک امتحان سنجید. از دیگر ویژگی‌های مهم ویدئوی تعاملی، بررسی یک موضوع از زوایای مختلف است. در آموزش به شیوه فیلم تعاملی، میزان زمان هدر رفته کاهش و میزان یادگیری به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
همانطور که بیان شد، ویدئوی تعاملی نقش اثرگذار و مهمی در آموزش دارد و امروزه یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سامانه‌های آموزش مجازی برخورداری از امکانات فیلم تعاملی است. در این راستا سامانه آموزش مجازی (LMS) راهبران دستور کار آتی خود را بر اساس ایجاد و استفاده از فیلم‌های تعاملی قرار داده است.
اطلاع رسانی و دسترسی سریع
اکثر ویدئوهای تعاملی در بازاریابی مستقیم (مانند کلیک روی محصولات در ویدئو و مشاهده مستقیم صفحه محصولات و در نهایت خرید محصول) و یا ویدئوهای معرفی (مانند مشاهده یک فضا و دیدن اطلاعات بیشتر تصویری، صوتی، جغرافیایی و… روی نقطه کلیک شده) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انتخاب داستان ویدئو
در ویدئوهای تعاملی کاربر می‌تواند انتخاب کند که مسیر داستان به چه شکل پیش برود. هر انتخاب از سوی کاربر در کل مسیر روایت فیلم موثر است. این نوع ویدئوها برای انتقال پیام‌های اجتماعی، سرگرمی و… کاربرد دارند. همچنین با پر کردن پرسشنامه‌های موجود، می‌توانید نتایج نهایی شخصی سازی شده را مشاهده کنید.
مزایای فیلم تعاملی چیست؟
هرچند زمان زیادی از ورود ویدئوی تعاملی به بازار تبلیغات کسب و کارها نمی‌گذرد، خیلی سریع در میان صاحبان صنایع و مشاغل جای خود را باز کرده و به محبوبیت قابل توجهی رسیده است. اما مزایای ویدئوی تعاملی چیست که تا این حد مورد توجه قرار گرفته؟ در این بخش مزایای IV را بررسی می‌کنیم.
- اکنون فیلم تعاملی در میان کاربران محبوبیت زیادی دارد و اکثر برندهای معتبر دنیا به این نوع ویدئو تمایل زیادی دارند.
- نرخ تبدیل ویدئوهای تعاملی بسیار بالاست. اگر با ویدئوهای سنتی میانگین خرید محصولات و خدمات، 1 درصد باشد، با استفاده از ویدئوهای تعاملی این میزان به 11 درصد می‌رسد.
- در ویدئوهای تعاملی احساسات کاربران (حس صمیمیت، دریافت توجه، قدرت انتخاب و…) بیشتر برانگیخته می‌شود. توجه داشته باشید که این موضوع از نکات کلیدی در برندینگ به حساب می‌آید.
- در ویدئوهای تعاملی امکان جمع‌آوری داده‌ها بسیار ساده‌تر از ویدئوهای سنتی است. همچنین در تکنولوژی IV امکان بررسی علاقمندی‌های و انتخاب‌های کاربران با دریافت اطلاعاتی مانند سن، جنس، محل سکونت و… فراهم است. با کمک این اطلاعات جامعه آماری بسیار دقیقی تعریف می‌شود که با آنالیز و بررسی آن می‌توانید نوع و نحوه ارائه محصولات را بر اساس نیاز مشریان تغییر دهید.
- یکی دیگر از مزایای فیم تعاملی، امکان شخصی سازی نتیجه نهایی یک ویدئو است که برای کاربران جذابیت زیادی دارد.
- بر اساس آمارهای ارائه شده، یک ویدئوی تعاملی 32 درصد بیشتر از یک ویدئوی سنتی در ذهن مخاطب می‌ماند.
معرفی تعدادی از نرم افزارهای ساخت فیلم تعاملی
ویدئو از پرطرفدارترین راه‌ها برای ارائه و انتشار محتوا به شمار می‌رود. ویدئوهای تعاملی نسبت به ویدئوهای سنتی قالب جدیدتری دارند. به عنوان مثال در فیلم‌های تعاملی آموزشی، کاربر در مراحل مختلف قدرت انتخاب دارد. محتوای آموزشی نیز با انتخاب کاربر تغییرات جزئی خواهد داشت. در ویدئوی تعاملی، ارتباط کاربر با آموزش، او را بیشتر از سایر روش‌ها درگیر آموزش می‌کند. بنابراین اگر می‌خواهید مخاطبان از دریافت آموزش حس خوبی داشته باشند، نتیجه انتخاب‌های خود را در آموزش ببینند و خود را جزئی از آموزش بدانند، حتما این روش را امتحان کنید.
اما پرطرفدارترین و کاربردی‌ترین نرم افزارهای ساخت فیلم آموزشی تعاملی چیست؟ در ادامه تعدادی از این نرم افزارها را به طور مختصر معرفی و بررسی می‌کنیم.
Adobe Premiere Pro
پریمیر نوعی نرم افزار ساخت و ویرایش ویدئوی تعاملی از شرکت ادوبی است. این محصول مجموعه‌ای از نرم افزارهای دیداری و شنیداری دیجیتال است. می‌توان گفت Adobe Premiere Pro مانند یک استودیوی فیلم سازی عمل می‌کند و تمامی ابزارهای مورد نیاز را دارد.
Camtasia Studio
کمتازیا یک بسته نرم افزاری است که نسخه اول آن در سال 2002 توسط شرکت TechSmith ارائه شد. این نرم افزار برای ساخت انواع ویدئوهای آموزشی و ارائه درس گفتارها از طریق ضبط صفحه نمایش توسعه پیدا کرده است. همچنین به کمک camtasia می‌توانید به طور کامل از اسلایدهای ارائه شده در پاورپوینت فیلم برداری کنید.
از جمله قابلیت‌های این نرم افزار، امکان انتخاب محدوده مورد نظر برای ضبط و فیلم برداری از صفحه نمایش است. علاوه براین به کمک کمتازیا می‌توانید فیلم تعاملی ایجاد کنید و گام به گام مفاهیم مورد نظر خود را آموزش دهید. همچنین در این نرم افزار امکان تهیه آزمون‌های کوتاه ضمن آموزش نیز فراهم است. مواردی مانند ایمیل کردن نتایج آزمون و قرار دادن لینک‌های قابل کلیک در آموزش، از جمله سایر امکانات کمتازیا به حساب می‌آید.
Edius
نرم افزار ادیوس از معروف‌ترین و پرکاربردترین برنامه‌های ساخت و تدوین رایگان فیلم است که در بسیاری از شرکت‌های بزرگ فیلم‌سازی برای ساخت، میکس و مونتاژ فیلم مورد استفاده قرار می‌گیرد. Edius نرم افزاری است که صوت و تصویر را به صورت غیرخطی و حرفه‌ای، طبق استانداردهای رایج نمایش ادیت می‌کند. همچنین قابلیت پذیرش انواع فرمت‌های ویدئویی مانند SD، HD، Full HD، 4K و 8k را دارد.
علاوه براین، استفاده از انواع نورپردازی‌ها، انواع افکت‌ها، ترانزیشن‌های دو بعدی، سه بعدی و تنظیم کنتراست فیلم‌ها از دیگر ویژگی‌های نرم افزار ادیوس است. Edius افکت‌های خلاقانه و زیبایی برای اضافه کردن به فیلم‌ها در دسترس شما قرار می‌دهد.
و در انتها…
همان طور که مشاهده کردید در فیلم‌های تعاملی، کارگردان، انتخاب سناریوی ویدئو را با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. با این کار، سلیقه و حس زیبایی شناسی مخاطب، محترم شمرده می‌شود و او خود را در شکل گیری فیلم نامه و خط سیر آن دخیل می‌داند. بنابراین، ساخت فیلم تعاملی نه تنها برای مخاطبان دارای جاذبه‌های تفریحی است، بلکه این تعامل دوسویه به سازندگان IV این امکان را می‌دهد تا مخاطبان را در روند ساخت اثر خود سهیم کنند.