یادداشت ویراستار: اصل این مطلب در تیر ۹۹ نوشته شده بود و در مهر ۰۰ دوباره بررسی و بهروز شده است. همچنین در آبان ۱۴۰۰ توسط کارشناسان سرور و شبکه فالنیک، بررسی و تایید شده است.
سوئیچ شبکه گونهها و مدلهای مختلفی دارد که هر کدام از آنها ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. یکی از سوئیچ های پرقدرت و پرطرفدار شرکت سیسکو، سوئیچ های سری ۲۹۶۰ است. در این مقاله ویژگیهای این سری از سوئیچ های سیسکو و نامگذاری سوئیچ های سیسکو را بررسی میکنیم. با توسعه شبکه آداکهمراه باشید.
- مفهوم سوئیچ در شبکه
- سوئیچ شبکه ۲۹۶۰ چیست
- نقاط قوت و ضعف سوئیچ های سیسکو ۲۹۶۰
- نحوه نامگذاری سوئیچ سیسکو
- انواع سوئیچ های سیسکو ۲۹۶۰
مفهوم سوئیچ در شبکه
سوئیچ شبکه دستگاهی است که نودها و دیوایسهای تحت شبکه را از طریق پروسهای به نام packet switching بهم متصل میکند. سوئیچ فریمهای دریافتی را دریافت و پردازش کرده و ایدهآلترین مسیر برای ارسال بستهها به مقصد را انتخاب میکند. سپس برای ارسال به مقصد تصمیمگیری میکند که آنها را از کدام پورت خود ارسال کند.
مکانیزم کار سوئیچ بر اساس Mac Address سیستمهای تحت شبکه است در حقیقت سوئیچ میداند که کدام پورت سوئیچ به کدام آدرس مک تعلق دارد و بر این اساس جدولی بنام mac address table ایجاد کرده و براساس آن تصمیمگیری میکند. پس نتیجه میگیریم سوئیچ های شبکه در لایه دو از مدل OSI کار میکنند که لایه data link نام دارد. برای آشنایی کامل با انواع سوئیچ و نحوه کار آنها میتوانید مقاله سوئیچ شبکه چیست انواع و کاربرد آن را مطالعه کنید.
سوئیچ سری ۲۹۶۰ سیسکو ، یکی از پراستفاده ترین سوئیچ ها در سازمانها و شرکتها است.
شرکت سیسکو یکی از پرچمداران حوزه سخت افزارهای شبکه و تجهیزات مخابراتی است. در ابتدای کار، برند سیسکو فقط محدود به تولید روترهای چند پروتکله بود، اما امروزه تجهیزات سیسکو از منازل تا شرکتها و سازمان ها و حتی ایستگاه های فضایی گسترش یافته است. نام سیسکو مخفف سانفرانسیسکو است.
سوئیچ سیسکو ۲۹۶۰ چیست
سری ۲۹۶۰ محصولات سیسکو به سوییچهایی مجهز به اترنت، الگوریتمهای هوشمند مسیریابی، پیکربندی ثابت، Half/Full Duplex Auto-Negotiation، پشتیبانی از فناوری poe، پورتهای آپلینک، پشتیبانی از فیبرنوری (برخی مدلها) و موارد این چنینی اشاره دارند. انواع سیسکو سوئیچ های ۲۹۶۰ مناسب مشاغل کوچک، متوسط و شعب یک سازمان هستند.
این سوییچها به کسبوکارها اجازه میدهند یک ارتباط اترنت گیگابیتی را پیادهسازی کرده و از سرویسهای پیشرفتهای که این سوییچها برای شبکههای lan ارایه میکنند استفاده کنند. این سوییچها عمدتا مناسب برای کسبوکارهای متوسط تا کوچک و شبکههای داخل شعب است. مزایای شاخص سری cisco catalyst 2960 lan base series عبارتند از:
- ارایه یک مکانیزم امنیتی یکپارچه و کنترل دسترسی شبکه – Network Access Control
- کیفیت خدمات پیشرفته (QoS)
- گسترشپذیری ساده در لبه شبکه
- قابلیت نصب آنها درون رک با حداقل فضای (اشغال تنها یک یونیت از رک) موردنیاز
- پشتیبانی از فناوریهایی مثل VLAN و VTP و STP
- پشتیبانی از فناوری PoE – البته برخی محصولات فاقد پشتیبانی از poe هستند.
- ارایه پورتهای گیگابیتی و بهرهمندی از LAN Base یا Lan Lite
نقاط قوت و ضعف سوئیچ های سیسکو ۲۹۶۰
- دارای ۲۴ یا ۴۸ پورت گیگابیت اترنت
- برای اتصال از طریق پورت UPLINK میتوان از دو ماژول +SFP که سرعت ۱۰G دارد استفاده کرد و یا چهار پورت گیگابیت SFP. ( پورت SFP و +SFP برای اتصال کابل فیبرنوری مورد استفاده قرار میگیرد)
- پشتیبانی از یک سری از قابلتهای لایه ۳ مانند استاتیک روت که میتوان تا ۱۶ خط static route در آن نوشت.
- قابلیت stack نمودن سوئیچها تا ۸ عدد و ایجاد پهنای باندی معادل ۸۰ گیگابیت
- پشتیبانی از POE بوسیله استاندارهای ۸۰۲.۳at و ۸۰۲.۳af
- پشتیبانی از Policy-Based Routing یا PBR
- پشتیبانی از MAC-based VLAN assignment که در این تکنولوژی از آدرس mac کاربر برای اختصاص vlan به او بهره میبریم.
- پشتیبانی از ۸۰۲.۱x که در این استاندارد کنترل دسترسی به شبکه دقیقتر شده و امنیت شبکه را بالاتر میبرد.
- پشتیبانی از port security و arp inspection در افزایش امنیت شبکه در لایه ۲
- جلوگیری از جعل و سواستفاده از آدرس ip با ip source guard
- پشتیبانی از private vlan برای اینکه در داخل vlan بتوانیم یک لایه امنیت اضافه ایجاد کنیم و در ارتباطات بین سرورها یک سری محدودیتهای اضافه اعمال کنیم.
- پشتیانی از acl برای فیلترینگ ترافیک بر اساس پورت و آدرس ip مبدا و مقصد
- پشتیبانی از Port-based ACL تا بتوانیم به ازای تک تک پورتهای سوئیچ acl یا access list بنویسیم.
- پشتیبانی از پروتکل SNMPv3 که نسبت به قبل امنیت آن افزایش یافته است.
- پشتیبانی از قابلیت BPDU Guard که یک مکانیزم امنیتی برای پروتکل Spanning Tree Protocol است.
- پروتکل LACP یا EtherChannel باعث میشود بتوانیم برای اتصال دو سوئیچ به هم از چندین لینک استفاده کنیم و ظرفیت پهنای باند ارتباطی افزایش یابد.
- پشتیبانی از پروتکل DTP یا Dynamic Trunk Protocol باعث میشود اتصال Trunk بین دو سوئیچ سیسکو به آسانی انجام پذیرد.
- UDLD یا Unidirectional link detection قابلیتی ست که در لایه دو شبکه یا data link کار کرده و تکمیل کننده پروتکل STP است. به وسیله UDLD که بیشتر روی ارتباطات فیبرنوری فعال میشود و در مواقعی که قطعی موقت در ارسال و دریافت BPDU یا جابجاشدن rx و tx پورت فیبر اتفاق بیفتد وارد بازی میشود.
- پشتیبانی از IGMP یا Internet Group Management Protocol یا همان موضع multicast است که روی سوئیچ فعال میشود و عضویت در گروههای multicast را مدیریت میکند.
- وجود قابلیت VTP یا VLAN Trunking Protocol برای مدیریت اطلاعات vlan روی سوئیچ های سیسکو کاربرد داشته و اختصاصی cisco است.
نحوه نامگذاری سوئیچ های سیسکو
برای مثال پارت نامبر WS – C 2960 24 P C-L را در نظر بگیرید. ملاک نامگذاری سوئیچ های سیسکو تکنولوژیها و قابلیتهایی است که هر یک از آنها دارند. برخی از ویژگیهای سوئیچ را از نام آن میتوان فهمید. برای خرید انواع سوئیچ سیسکو توجه به مشخصات فنی آنها بسیار مهم است. نکات خرید سوئیچ سیسکو را در مقاله “راهنمای خرید سوئیچ سیسکو” مطالعه کنید.
WS: نشان میدهد که این دستگاه یک سوئیچ است.
C: یعنی این دستگاه از سری کاتالیست (شاسی) سیسکو است.
X: این سری نیز همانند سری S دارای پورتهای یک گیگابیتی Downlink بوده اما از قابلیت Stack تا هشت دستگاه پشتیبانی میکنند.
XR : کلیه قابلیتهای سری X را دارد و با این تفاوت که در این سری از سوئیچ ها پاور Redundant قرار داده شده است.
CX: کامپکت مدل است، یعنی حجم کوچکتری نسبت به سایر سوئیچها دارند. قیمت کمتر این سوئیچ ها آن را برای محیطهایی که بار ترافیکی کمی دارند (مثل مراکز آموزشی و دفاتر) مناسب میکند.
وقتی سوئیچ شما مدل ۲۹۶۰ است یعنی یک سوئیچ لایه دو دارید که براساس مک آدرس کار میکند.
عدد بعد از ۲۹۶۰: عدد ۸ یا ۱۲ یا ۲۴ یا ۴۸ نشان دهنده تعداد پورت سوئیچ است.
مفهوم حرف اول بعد از تعداد پورت
در نامگذاری سوئیچ سیسکو مفهوم حرف اول پارت نامبر سوئیچ سیسکو چیست؟ این حرف همان پورتهای downlink هستند و به ترتیب زیر است:
حرف T: یعنی سوئیچ سیسکو دارای پورت اکسس از نوع اترنت است یعنی پورتهایی که سوکت RJ45 میخورند.
حرف L: در LPD بیانگر کلمه Lite است یعنی در استاندارد PoE حداکثر ۳۷۰ وات انرژی برق تامین میشود.
حرف P: نشان دهنده پورت POE با سرعت گیگ. این سوئیچ ها باید ۲۴ پورت باشند با توان ۳۷۰ وات
حرف LP: در سوئیچ های ۴۸ پورت سری ۲۹۶۰ S توان POE میتواند زیاد یا کم باشد. سوئیچ ها با توان ۳۷۰ وات و ۷۴۰ وات عرضه می شود.
توان ۳۷۰ وات : LIGHT POE
توان ۷۴۰ وات : FULL POE
این پورت ها فقط گیگ هستند و سرعت ۱۰۰ در این سری وجود ندارد.
حرف FP: مخفف full است یعنی استاندارد PoE را روی همه پورتهای سوئیچ پشتیبانی میکند.
به این معنا که اگر مدل سوئیچ را WS-C2960X-48FPD-L فرض کنیم حرف f میگوید سوئیچ قادر است روی همه پورتهای خود مقدار ۱۵.۴ وات برق را تامین نماید که جمعا به مقدار ۷۴۰ وات میرسیم.
مفهوم حرف دوم بعد از تعداد پورت
مفهوم حرف دوم پارت نامبر سوئیچ سیسکو که پورتهای uplink هستند به ترتیب زیر است:
حرف Q: نوع پورت های Downlink و Uplink یک گیگابیت اترنت
حرف T : پورت UPLINK گیگا بیت اترنت
حرف C: یعنی SFP (پورت combo uplink)
حرف S: این سری از سوئیچ ها علاوه بر پورت های یک گیگابیتی Downlink، دارای قابلیت Stack تا چهار دستگاه را نیز هستند. تمام سوئیچهای این خانواده گیگ هستند. یعنی ماژول های SMALL FORM FACTOR فیبرنوری یا اترنت گیگ میخورند. تعداد آپلینک ۲ یا ۴ است.
حرف D: یعنی پورتهای uplink میتواند یا SFP باشد و یا +SFP. در +SFP ما دارای سرعت ۱۰ گیگابیت خواهیم بود.
برای آشنایی با دستورات show در سوئیچ سیسکو روی لینک بزنید.
مفهوم حرف آخر پارت نامبر سوئیچ سیسکو
حرف آخر، نشان دهنده نوع لایسنس سوئیچ سیسکو که روی دستگاه موجود است.
S or LL : نسخه IOS موجود بر روی دستگاه LANLite است.
L : نسخه IOS موجود بر روی دستگاه LANBase است.
I : نسخه IOS موجود بر روی دستگاه IPLite است.
در عکس زیر همه چیز بطور واضح توضیح داده شده است :
برای استفاده از تعمیرات و خدمات تجهیزات سیسکو روی لینک بزنید.
انواع سوئیچ های ۲۹۶۰
سوئیچهای کاتالیست ۲۹۶۰ سیسکو از نوع مدیریتی هستند و به همین دلیل مورد توجه سازمانها قرار دارند. سوئیچهای سری ۲۹۶۰ در لایه دوم یا سوم شبکه قابل استفاده هستند و به همین دلیل به نام سوییچهای لایه ۲ و ۳ شناخته میشوند. البته سوییچهای لایه ۲ بهنام سوییچهای دسترسی نیز معروف هستند، زیرا میتوان آنها را به سوییچهای لایه ۳ یا همان سوییچهای مرکزی متصل کرد. سوییچهایی که قادر به مسیریابی بستهها بر مبنای آدرس آیپی هستند.
سیسکو میگوید:
«کسبوکارها میتوانند سوئیچ ۲۹۶۰ ۴۸ پورت و سوئیچ ۲۹۶۰ ۲۴ پورت را به عنوان سوئیچ ستون فقرات شبکه نصب کنند تا این سوییچها بتوانند ترافیک اترنت ۱۰BASE-T و ۱۰۰Base-T و ۱۰۰۰Base-T که توسط گرههای شبکه برای سوییچ ارسال میشوند را مسیریابی کنند.
نسخه کوچکتر این سوییچها که بهنام سوئیچهای فشرده ۸ پورت (Compact Switches) کاتالیست ۲۹۶۰ به بازار عرضه شدهاند از مکانیزم ارتباطی اترنت یکسانی استفاده میکنند و با توجه قیمت کمتری که دارند مناسب برای شعب یا مراکز آموزشی هستند که بار ترافیکی کمتری دارند.»
جدول زیر مدلهای مختلف و انواع سوئیچ های ۲۹۶۰ را نشان میدهد.
تولید و فروش سوئیچهای سیسکو سری ۲۹۶۰ متوقف شده و سوئیچ سری Catalyst 2960-X و Catalyst 2960-XR جایگزین آن شده است.
سوئیچ ۲۹۶۰ مجهز به پورت گیگابیت بوده و stackable هستند در نتیجه برای افزایش توانایی سوئیچها میتوانیم دو تا هشت سوئیچ را از طریق پورتهای خاصی بنام stack به هم وصل کنیم که در این صورت به پهنای باند ۸۰ گیگابیت بر ثانیه میرسیم.
در سری سوئیچ های جدید سیسکو، این تکنولوژی Flex Stack نام گرفته است. در این تکنولوژی پس از stack شدن از طریق کابل مخصوص و اعمال تنظیمات لازم، همه سوئیچها یک سوئیچ منطقی واحد به وجود میآورند که کار مدیریت همه سوئیچها و پورت سوئیچها به راحتی از طریق همین یک سوئیچ انجام میگیرد.