امروز قصد داریم راجع به مهارت استفاده از خدمات آموزش الکترونیکی صحبت کنیم. آموزش الکترونیکی، نوعی آموزش مبتنی بر فناوری و راه‌اندازی شده با استفاده از وب است. البته در عرصه آموزش الکترونیک، علاوه بر آموزش بر مبنای وب، آموزش غیرحضوری، آموزش از راه دور، بازآموزی، خودآموزی و آموزش مبتنی بر رایانه نیز مطرح می‌شود.
آمادگی برای شرکت در دوره آموزش الکترونیکی چگونه است؟
برای کسب بیشترین بهره‌مندی از انواع آموزش الکترونیکی، باید برای آن آماده شوید. اول از همه باید در موسسه ثبت نام کنید. در اکثر موسسات، درخواست ثبت نام و پرداخت هزینه‌ها، مهلت مشخصی دارد. بهتر است از این اطلاعات مطلع باشید. برخی از آموزشگاه‌ها از سیستم eLearning خود دموی آنلاین ارائه می‌دهند که به شما این امکان را می‌دهد که یک نمونه دوره را ببینید.
با وجود دمو می‌توانید علاوه بر آشنایی با منابع، درباره مواد دوره نیز با همکلاسی‌های آنلاین و استادان خود بحث و تبادل نظر کنید.
ملزومات شرکت در دوره‌های آموزش الکترونیکی چیست؟
شما لازم است کارهایی انجام دهید یا چیزهایی داشته باشید تا واجد شرکت در دوره‌های آموزش الکترونیکی شوید. در ادامه چک لیست ضروریات شرکت در دوره‌های آموزش الکترونیک را بررسی می‌کنیم. البته توجه کنید که لیست این ضروریات برای هر موسسه متفاوت است.
اقدامات حوزه فناوری
- سیستم کامپیوتر خود را با نرم افزارها و سخت افزارهایی که به وسیله مدرسه مجازی معرفی می‌شود، به روز رسانی و هماهنگ کنید.
- حساب‌های کاربری مورد نیاز آموزشگاه مجازی مانند نرم افزار Moodle، Vista، WebCT و… و همچنین حساب ایمیل مدرسه را فعال کنید.
- CMS مدرسه مجازی خود را یاد بگیرید.
- در صورتی که به سیستم‌های مدیریت محتوای مدرسه آنلاین مانند Moodel، Sakai و… دسترسی دارید، حتما آن را بررسی کنید. به این صورت که به سیستم وارد شوید تا اطمینان پیدا کنید نام کاربری و رمز عبور شما درست است. اگر مشکلی بود، می‌توانید با خط راهنمای آموزش الکترونیک تماس بگیرید.
- مرورگر خود را آماده کنید. باید مطمئن شوید مرورگر نیازهای آموزش الکترونیک شما را برطرف می‌کند. در نهایت مرورگر را برای قبول همه کوکی‌ها تنظیم کنید.
- سعی کنید مهارت‌های خود را در پردازش کلمه اصلاح کرده و ارتقا دهید. اگر با word (برنامه پردازش کلمه استاندارد در آموزش) آشنایی چندانی ندارید، قبل از شروع آموزش الکترونیک این برنامه را نصب و با آن تمرین کنید. این نرم افزار برای نوشتن مقالات به شما کمک می‌کند.
اقدامات خود مدیریتی
- تمام اطلاعات و معرفی‌های ارسال شده از طرف مدرسه مجازی را با دقت مطالعه کنید. ایمیل خود را نیز به صورت منظم بررسی کنید، زیرا اساتید اطلاعات مهم مربوط به دوره آموزش مجازی را از طریق ایمیل ارسال می‌کنند.
- برنامه کلاس، اهداف کلاس، الزامات تکالیف و به طور کلی انواع مطالب خواندنی را حتما بخوانید.
- برای اطمینان از دسترسی به موقع به منابع مورد نیاز خود، در هنگام شروع دوره آموزش الکترونیک، کتابها را (یا به صورت آنلاین یا از کتابفروشی) تهیه کنید.
- تعیین اهداف و اولویت‌های کلاس آنلاین و توجه به آن‌ها، شما را به سمت موفقیت می‌برد. چون این اهداف به شما جهت و انرژی لازم برای غلبه بر موانع و محدودیت‌ها را فراهم می‌کند.
- برای خودتان برنامه یادگیری شخصی داشته باشید. با داشتن یک برنامه مطالعه منظم می‌توانید مطمئن باشید که به اهداف دوره آموزش خواهید رسید.
- اکثر دوره‌های آموزش الکترونیک منابعی را به شما پیشنهاد می‌دهند که با کمک گرفتن از آن‌ها می‌توانید در این دوره‌ها موفق‌تر باشید.
دانشجوی دوره آموزش الکترونیکی باید چه امکانات و مهارت‌هایی داشته باشد؟
همانطور که اشاره کردیم، ماهیت دوره‌های آموزشی که به صورت الکترونیک برگزار می‌شوند، به شکلی است که مخاطبان آن‌ها باید امکانات و مهارت‌های خاصی داشته باشند. این امکانات و مهارت‌ها عبارتند از:
دسترسی به اینترنت با سرعت مناسب
داشتن که سیستم کامپیوتری به همراه تجهیزات لازم برای اتصال به اینترنت، از جمله امکاناتی است که فراگیران دوره‌های آموزش الکترونیکی باید از آن برخوردار باشند.
داشتن مهارت‌های اولیه در زمینه فناوری اطلاعات
مهارت کار با مجموعه آفیس برای تهیه و تنظیم گزارشات، تهیه اسلاید و… از جمله این توانمندی‌ها به شمار می‌رود. همچنین دانشجویان برای موفقیت بیشتر در این دوره‌ها باید به روش‌های جستجو، تبادل پیام، بازیابی آدرس وب سایت‌ها و… آشنایی کافی داشته باشند.
آشنایی با زبان انگلیسی
ماهیت مطالب ارائه شده در دوره‌های الکترونیک و همچنین تنوع و به روز بودن آن‌ها به شکلی است که نیاز به جستجوی مستمر و استفاده از منابع مختلف را می‌طلبد. برای استفاده از کتابها و مقالات مختلف، لازم است با زبان انگلیسی آشنا باشید.
امکان برنامه ریزی و اختصاص دادن وقت مناسب برای مطالعه
برگزاری دوره‌های آموزش الکترونیکی باعث صرفه جویی در زمان و مدیریت بهتر آن در جهت استفاده مفیدتر از ساعات شبانه روز می‌شود. فضای پویایی که این شیوه آموزش ایجاد می‌کند، باعث می‌شود دانشجویان زمان بیشتر و البته مفیدتری را برای مطالعه صرف‌کنند.
توانایی برنامه ریزی و مدیریت شخصی
با توجه به کاهش تعاملات رو در رو در آموزش الکترونیکی، دانشجویان باید در خود مهارت‌های خود مدیریتی ایجاد کنند. به این معنی که بدون وجود یک عامل کنترل کننده بیرونی، تمام فعالیت‌های خود را مدیریت و سازماندهی کنند.
آشنایی با سیستم ابری (Cloud)
با توجه به اینکه همه ما به طور روزانه از انواع تصاویر، فایل‌های صوتی، محتواهای آنلاین، ویدئو و… استفاده می‌کنیم، لازم است با پشتیبان گیری از آن‌ها در Cloud آشنایی داشته باشیم. اطلاع از طرز کار سیستم ابری می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند.
برای آشنایی بیشتر با سیستم Cloud، مقاله رایانش ابری چیست را بخوانید.
آشنایی با ویرایش (ادیت) تصاویر
ادیت تصاویر شامل هر گونه فرآیند ایجاد تغییر در تصاویر دیجیتال و آنالوگ است. ویرایش‌های جدید و پیشرفته به وسیله نرم افزارهای هوشمند ادیت (فتوشاپ، کانواس و…) بر روی تصاویر اعمال می‌شود. امروز دیگر ادیت تصاویر به امری عادی و فراگیر تبدیل شده است. بنابراین لازم است تا حدی با قابلیت‌های ویرایش تصویر آشنایی داشته باشید.
آشنایی با خدمات بانکداری الکترونیک
برای استفاده امن، راحت و کارآمد از خدمات بانکی آنلاین، لازم است از نحوه استفاده از برنامه‌های بانکی و نرم افزارهای مربوط به آن آگاهی داشته باشید. اطلاع از نحوه عملکرد بانکداری الکترونیک، برای شما این اطمینان را فراهم می‌کند که امور مالی به شکل کاملا موثر و ایمن در حال انجام است.
در ادامه مقاله به طور مختصر راجع به نرم افزار آموزش الکترونیکی و ویژگی‌های آن صحبت خواهیم کرد.
نرم افزار آموزش الکترونیکی چیست؟
موسسات آموزشی برای افرادی که شرایط حضور فیزیکی در کلاس را ندارند، از نرم افزارهای کلاس مجازی یا آموزش الکترونیک استفاده می‌کنند. نکته مهم در برگزاری این نوع کلاس‌ها فراهم کردن بستر ارتباطی مناسب میان معلم و دانش آموز است. با وجود این نرم افزارها دسترسی به موقع (Real Time) و سریع به مطالب آموزشی، ویدئوها، برگزاری آزمون و… به راحتی فراهم می‌شود. با سایر مزایای آموزش الکترونیکی به وسیله نرم افزار، در ادامه آشنا می‌شویم.
نرم افزار آموزش الکترونیک چه ویژگی‌هایی دارد؟
برخی ویژگی‌ها تقریبا در تمام این نرم افزارها وجو دارد که این ویژگی‌ها عبارتند از:
- ویدئو کنفرانس
- رمزگذاری برای ویدئوها با امکان حفاظت از رمز عبور
- وایت بورد
- ضبط و رکورد جلسه
- چت به صورت متن و تکست
- اشتراک گذاری و ذخیره فایل‌ها
- به اشتراک گذاشتن صفحه تصویر
- رای گیری، نظرسنجی و امکان گروه بندی شاگردان برای انجام فعالیت‌های گروهی
- سازگار با موبایل
- امکان برگزاری آزمون
- اتصال از طریق مرورگر
- امکان تحلیل و آنالیز
- امکان Real-time code editor برای برنامه نویسی
سامانه آموزش مجازی (LMS) راهبران، جایگزینی قدرتمند و موثر برای سیستم آموزش سنتی به شمار می‌رود.
حالا که با نرم افزار آموزش الکترونیکی و ویژگی‌های آن آشنا شدیم، خوب است تعدادی از این نرم افزارها را نیز بشناسیم.
Schoology Learning
اسکولوژی یا سیستم مدیریت یادگیری محور برای مدارس، موسسات آموزش عالی، موسسات آموزش، سازمان‌ها، شرکت‌ها و… طراحی شده و به کاربران اجازه می‌دهد تا منابع و محتواها را مدیریت کرده و به اشتراک بگذارند. این پلتفرم اینترنتی ابزارهای مورد نیاز برای مدیریت کلاس‌های مجازی و دوره‌های آموزش الکترونیک را فراهم می‌کند.
نرم افزار Schoology Learning بخشی از راهکار جامع PowerSchool Unified Classroom به شمار می‌رود و مدت زیادی است که در زمینه آموزش الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم افزار امنیت و کیفیت قابل قبولی دارد و می‌تواند امکان دسترسی بالایی را فراهم کند. بنابراین اساتید و دانشجویان می‌توانند به راحتی با این نرم افزار به آموزش و یادگیری بپردازند.
Blackboard Collaborate
این نرم افزار برای سازمان‌‌های دولتی، خصوصی و موسسات آموزشی بسیار مناسب است. به وسیله Blackboard Collaborate با یک کلیک می‌توانید کلاس مجازی برگزار کنید. این نرم افزار انعطاف پذیر و قابل شخصی سازی است، همچنین امکان استفاده از سیستم LMS را نیز فراهم می‌کند. Blackboard Collaborate برای موسساتی مناسب است که نیاز به تعامل میان معلم و دانش آموز دارند، چرا که در آن امکان تحلیل و پیگیری برای اساتید فراهم بوده و با نرم افزارهایی که اغلب به وسیله معلمان و دانش آموزان استفاده می‌شود مانند Dropbox، OneDrive و… سازگار است.
می‌توانیم بگوییم این برنامه کلاس آنلاین، از بهترین نرم افزارهای آموزش مجازی است و به تمام نیازهای شما در زمینه آموزش الکترونیک و وب کنفرانس پاسخ می‌دهد.
WizIQ
نرم افزار WizIQ از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های مبتنی بر کلود در مجموعه نرم افزارهای کلاس مجازی است. این سیستم برای سازمان‌ها و موسسات آموزشی مناسب و استفاده از آن بسیار راحت است. این نرم افزار از تمام فایل‌ها پشتیبانی کرده و امکان آپلود، سازماندهی و ذخیره هر نوع محتوایی را در سیستم ابری فراهم می‌کند. با این ویژگی، شما همیشه و همه جا به فایل‌های خود دسترسی خواهید داشت و نیازی به حمل فیزیکی هیچکدام از محتواها ندارید. همچنین API و پلاگین‌های این نرم افزار با وب سایت شما یکپارچه می‌شود و می‌توانید کلاس خود را با سیستم LMS کلاس خود را به راحتی برگزار کنید.
البته WizIQ ویژگی‌هایی مثبت زیادی دارد که در ادامه تعدادی از آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.
- مبتنی بر وب
- امکان ضبط کلاس آنلاین
- وایت برد تعاملی
- امکان برگزاری نظرسنجی
- به اشتراک گذاشتن صفحه نمایش
- کیفیت بالای صدا و تصویر
- کتابخانه یکپارچه و…
Cisco Webex Meetings
جلسات از مهم‌ترین بخش‌های هر کسب و کار به شمار می‌رود. با نرم افزار Cisco Webex Meetings می‌توانید جلسات را به صورت ویدئویی و مدرن با کیفیت و امنیت بالا برگزار کنید. در لیست گارتنر، این نرم افزار از ابزارهای پیشرو است. این موضوع نشان می‌دهد افراد زیادی از Cisco Webex Meetings برای برگزاری جلسات استفاده می‌کنند. شما می‌توانید این نرم افزار سازگاری بالایی با انواع دستگاهها دارد و شما می‌توانید آن را روی دستگاه‌های مختلف پیاده کنید. می‌توانیم بگوییم Cisco Webex Meetings همراه با کسب و کار شما رشد می‌کند. خیلی سریع و آسان می‌توانید کاربران و سرویس‌ها را با توجه به نیازهایتان تغییر دهید یا اضافه کنید.
Adobe Connect
نرم افزار Adobe Connect، یک نرم افزار پایدار، امن، توسعه پذیر و قدرتمند است که برای برگزاری ویدئو کنفرانس قابلیت‌های زیادی دارد. بنابراین شما می‌توانید کنفرانس‌های آنلاین حساس و مهم را با خیال راحت با نرم افزار Adobe Connect انجام دهید.
قابلیت شخصی سازی این برنامه برای شما این امکان را فراهم می‌کند که کلاس مجازی را با برند خودتان برگزار کنید. در ادامه سایر مزایای نرم افزار Adobe Connect را معرفی می‌کنیم.
- قابلیت یکپارچگی با سیستم‌های LMS
- متن باز و توسعه پذیر
- امکان چت و گفتگو با سایر همکلاسی‌ها
- امکان نظر سنجی
- برگزاری آزمون آنلاین
- امکان گروه بندی دانشجویان و…
و در انتها …
در دنیای امروز، آموزش الکترونیک، بهترین راهکار آموزشی برای سازمان‌ها، شرکت‌ها، موسسات آموزشی و… است. به وسیله این نوع آموزش، فراگیران می‌توانند توانمندی‌ها و مهارت‌های زیادی به دست آورند.
مدارسی که دوره‌های آموزش الکترونیک ارائه می‌دهند، نسبت به مدارسی که نگاه سنتی به یادگیری دارند، یک قدم جلوتر حرکت می‌کنند. هرچند آموزش با کلاس و کتاب بسیار مهم است، اما اهمیت و اثربخشی یادگیری مبتنی بر فناوری را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.
در این مقاله سعی کردیم ملزومات و مهارت‌های لازم برای شرکت در دوره‌های آموزش الکترونیکی را معرفی و بررسی کنیم.