اگر به تازگی با سامانه ال ام اس آشنا شده‌اید، واژگان و اصطلاحات آن برای شما می‌تواند مانند خواندن علائم راهنمایی و رانندگی در زبانی دیگر باشد. شناخت واژگان و اصطلاحات ال ام اس به شما کمک می‌کند بهتر به هدف خود در آموزش مجازی دست یابید.
در این مطلب شما را با فرهنگ لغات LMS آشنا می‌کنیم که می‌تواند یک دانش پایه در اختیارتان قرار دهد تا این راه را ساده‌تر طی کنید.
مهمترین اصطلاحات ال ام اس که باید بدانید:
AR
AR که مخفف augmented reality است، به معنای واقعیت افزوده است. این هرگونه نرم‌افزاری است که در نگاه کاربر به جهان اطرافش تغییر ایجاد کند. یک نمونه آن بازی پوکمون‌گو (Pokemon Go) است. AR به تازگی وارد آموزش مجازی شده و تاثیرات فوق‌العاده‌ای در آینده آموزش سازمانی خواهد گذاشت.
یادگیری غیرهمزمان (Asynchronous learning)
در این متود، محتوا ذخیره می‌شود و می‌تواند هر زمانی توسط مدیر محتوا یا فراگیران در دسترس قرار گیرد. برای دسترسی به محتوا لازم نیست همه همزمان آنلاین باشند.
یادگیری ترکیبی (Blended learning)
یادگیری ترکیبی که گاهی به آن یادگیری پیوندی نیز می‌گویند، ترکیبی از آموزش مجازی و تدریس یا مباحثه حضوری است. در دوره‌های یادگیری ترکیبی، فراگیران برخی مولفه‌ها را مستقلا توسط سامانه آموزش مجازی تکمیل می‌کنند و برخی دیگر را در کلاس درس سنتی.
CBT
CBT که دو معنا دارد:
- Computer-based training (آموزش مبتنی بر کامپیوتر) یک اصطلاح کلی که هر آموزشی که در آن از کامپیوتر استفاده می‌شود را پوشش می‌دهد. یادگیری با LMS یکی از انواع CBT است.
- Competency-based training (آموزش مبتنی بر شایستگی) که یک متود آموزشی در دنیای بیزنس است که بر توسعه مهارت‌های خاصی تمرکز دارد. CBT به جای اندازه‌گیری پیشرفت فراگیر با پیگیری محتوای آموزشی، مهارت‌هایی که توسط این آموزش کسب شده را ارزیابی می‌کند.
یادگیری کانالی (Channel learning)
یادگیری کانالی وقتی اتفاق می‌افتد که سازمان‌ها محتوای LMS را با دیگران به اشتراک بگذارند. مثلا ممکن است یک شرکت بهتر بداند که محتوای آموزشی را از شرکت دیگری قرض بگیرد تا اینکه یک کورس مشابه تولید کند. به اشتراک گذاشتن محتوا بین یک ال ام اس با دیگران، به خاطر استانداردهای حاکم بر آن محتوا، بسیار ساده و کارآمد است.
CLCIMS
این اصطلاح مخفف computer learning content information management system به معنای سامانه مدیریت اطلاعات محتوای یادگیری درکامپیوتر است، به هر سامانه محتوای آموزشی سازگار با اسکورم (SCORM) اطلاق می‌شود. این اصطلاح جامعی است هم برای LMS و هم LCMS.
هاستینگ مبتنی بر اَبر (Cloud-based hosting)
نرم‌افزار ابری توسط یک سرور فیزیکی که جدا از سرورهای دفتر کار شماست، میزبانی می‌شود. این یعنی تمام چیزی که برای دسترسی به نرم‌افزار ابری نیاز دارید، اتصال به اینترنت است. شخص دیگری از فضای ذخیره و امنیت مراقبت می‌کند.
بخوانید: چرا سامانه آموزش مجازی ابری بهتر است؟
یادگیری مشارکتی (Collaborative learning)
این یک اصطلاح کلی برای یادگیری گروهی است. در سیستم ال ام اس، یادگیری مشارکتی توسط ابزارهای یادگیری اجتماعی مانند کلاس‌های مجازی یا ابزار اشتراک‌گذاری اپلیکیشن که اجازه کار متناوب یا همزمان می‌دهد، تسهیل می‌شود.
کتابخانه محتوا (Content library)
یک دیتابیس آنلاین از محتوای ال ام اس است. برخی سیستم‌های مدیریت یادگیری همراه با دسترسی به کتابخانه محتوا هستند. در غیر این صورت می‌توانید با LCMS کتابخانه محتوای خود را بسازید. محتوایی که می‌سازید، چه برای افراد به طور تکی و چه برای کل کلاس قابل دسترسی است. می‌توانید آن را در ال ام اس خود بارگذاری کنید و از طریق کاتالوگ دوره، به فراگیران دسترسی دهید.
تالیف دوره (Course authoring)
تولید محتوای دوره برای فراگیران با استفاده از ال ام اس است. این تالیف می‌تواند شامل تطبیق دوره تدریس شده در کلاس درس سنتی یا تولید محتوای جدید مخصوص سیستم ال ام اس شود، که به عنوان طراحی دوره هم شناخته می‌شود.
کاتالوگ دوره (Course catalog)
مدیر ال ام اس، دوره‌هایی را در سیستم بارگذاری می‌کند که بعدا در کاتالوگ دوره قرار می‌گیرد. فراگیرانی که می‌خواهند در دوره ثبت‌نام کنند، می‌توانند به کاتالوگ دسترسی پیدا کنند.
آموزش الکترونیکی (eLearning)
به معنای آموزشی که به صورت آنلاین انجام می‌شود. گاهی در نقطه مقابل mLearning یا آموزش از راه دور با موبایل برگزار می‌شود. در واقع آموزش از راه دور یا آموزش با موبایل، نوع دیگری از آموزش الکترونیکی است.
Flipped classroom
این یک متود آموزشی است که در آن درس‌ها خارج از کلاس و اغلب با ویدئو تدریس می‌شوند و کلاس درس برای تکمیل تکالیف استفاده می‌شود.
یادگیری مبتنی بر بازی (Games-based learning)
یادگیری که همراه با بازی است تا مطالب آموزشی جذاب‌تر و به یادماندنی شوند.
بازی‌سازی (Gamification)
گیمیفیکیشن فرآیند شبیه‌سازی عناصر آموزش مجازی به بازی است. این می‌تواند شامل یک سیستم امتیاز و درجه‌دهی باشد که به کاربران اجازه طراحی آواتارها یا ارائه جوایز برای درک مطلب و تکمیل دروس می‌دهد.
دفتر نمرات (Gradebook)
یک صفحه آنلاین یا داخل برنامه است که نمرات دانش‌آموزان محاسبه، جمع‌آوری و نمایش داده می‌شود.
برچسب خاکستری (Gray-labeling)
گونه‌ای برندینگ که نرم‌افزار اجازه می‌دهد لوگوی شرکت یا سازمان در اپلیکیشن نمایش داده شود. این برای مدارس یا شرکت‌هایی که می‌خواهند تجربه فراگیر را سفارشی‌سازی کنند، گزینه بسیار خوبی است.
ILT
این اصطلاح مخفف instructor led training یا آموزش مربی محور است. اغلب در مقابل آموزش مبتنی بر وب قرار می‌گیرد، به این معنی که آموزش در یک کلاس درس فیزیکی جریان دارد با حضور یک نفر که کلاس را مدیریت می‌کند. این می‌تواند به طور کلی هر نوع آموزشی که مبتنی بر یک شخص است را در بربگیرد، چه در کلاس درس فیزیکی باشد چه مجازی.
پیاده‌سازی (Implementation)
فرآیند نصب و استفاده از نرم‌افزار یا یک فیچر خاص.
طراحی آموزشی (Instructional design)
محتوای آموزشی که حول اهداف آموزشی سازمان یافته و بر اساس نیازهای فراگیر ساخته شده است.
محتوای آموزشی (Learning content)
یک اصطلاح کلی است برای اطلاعاتی که از طریق نرم افزار ال ام اس در اختیار قرار می‌گیرد. این محتوا شامل فکت‌ها یا مهارت‌هایی است که آموزش داده می‌شود، همچنین شامل متود تدریس و فرم دوره آموزشی می‌شود.
هدف یادگیری (Learning object)
یک عنصر محتوای آموزشی تنها بر یک هدف یادگیری که قابل اشتراک بین ال ام اس‌هاست، تمرکز دارد. اهداف یادگیری می‌توانند درون یک LCMS طبقه‌بندی و سازماندهی شوند تا استفاده مجدد از آنها تسهیل شود.
مسیر یادگیری (Learning pathway)
مسیری که در آن فراگیر، محتوای آموزش مجازی ال ام اس خود را تکمیل می‌کند. مسیر یادگیری می‌تواند توسط مدیر ال ام اس یا خود فراگیر تعیین شود. این مسیر مشخص می‌کند چقدر طول می‌کشد تا فراگیر بر یک محتوا یا مهارت خاصی تسلط پیدا کند. می‌توانید برای فراگیرانتان که از برنامه ال ام اس استفاده می‌کنند، بهترین مسیر یادگیری را قرار دهید.
ال ام اس (LMS)
مخفف learning management system یا سامانه آموزش مجازی است، یک نرم‌افزار است که محتوای آموزشی و تحصیلی دانش‌آموزان یا کارمندان را میزبانی می‌کند.
ال سی ام اس (LCMS)
مخفف learning content management system یا سامانه مدیریت محتوای آموزشی است. سیستمی است که در آن محتوای آموزشی یا تحصیلی ساخته و ذخیره می‌شود، به اشتراک گذاشته می‌شود و مدیریت می‌شود. معمولا ال سی ام اس درون یک سامانه ال ام اس ادغام می‌شود تا محتوا را به فراگیران ارائه دهد.
یادگیری با موبایل (Mobile learning)
این اصطلاح که با عنوان mLearning نیز به کار می‌رود، یکی از اصطلاحات ال ام اس است به معنای آموزشی که توسط موبایل انجام می‌شود (گوشی هوشمند و تبلت). برخی ال ام اس‌ها دسترسی کاربر به محتوای دوره از طریق موبایل را پشتیبانی می‌کنند و برخی از موبایل لرنینگ به عنوان یک ویژگی اضافی برنامه یادگیری اجتماعی‌شان استفاده می‌کنند.
میزبانی پیش‌فرض (On-premise hosting)
برخلاف میزبانی ابری، میزبانی پیش‌فرض به معنی میزبانی نرم‌افزار بر روی سرور در دفتر کار فیزیکی‌تان است. این گزینه بسیار خوبی برای بیزنس‌ها یا شرکت‌های بزرگ است که دوست دارند کنترل بیشتری بر دیتای خود داشته باشند.
نرم‌افزار منبع باز (Open source software)
نرم‌افزاری است که کد منبع باز دارد (درنتیجه قابل ویرایش است). گاهی نرم‌افزار منبع باز و رایگان بهترین انتخاب برای بیزنس‌هایی است که بودجه و تکنولوژی لازم را دارند و می‌خواهند تجربه ال ام اس آنها شخصی‌سازی شود.
آموزش در محل کار (OTJ training)
مخفف on-the-job training یعنی آموزش در محل کار است. هرگونه آموزشی است که کارمند ضمن کار از آن برخوردار می‌شود، یعنی حین اینکه کار می‌کند، آموزش می‌بیند.
پورتال (Portal)
پورتال، صفحه شروع یا هوم پیج یک اپلیکیشن یا نرم‌افزار است. در یک نرم افزار ال ام اس، مدرسین، ادمین‌ها، طراحان دوره و فراگیران احتمالا ورژن‌های مختلفی از پورتال را بر اساس امتیاز ادمینی که دارند، می‌بینند.
گزارش فرآیند (Progress reports)
گزارشی از پیشرفت فراگیر بر اساس استانداردهای از پیش تعریف شده توسط مدیران ال ام اس تهیه می‌کند. این گزارش‌ها بینشی به مدیر دوره در خصوص روند فراگیر، نقاط ضعف و تکمیل کل دوره‌ها می‌دهد.
تالیف سریع (Rapid authoring)
یک متود تولید محتواست که اغلب به عنوان یک فیچر ال ام اس ارائه می‌شود که انتقال اطلاعات به فرمت SCO را آسان و سریع می‌سازد. ابزار تالیف سریع می‌تواند یک نمایش پاورپوینت ایجاد کند و آن را ادغام کنید با ضبط صدای ارائه‌تان با استفاده از عملکردهای تعاملی و داخل برنامه ال ام اس. تالیف سریع برای کسانی که می‌خواهند محتوای ترکیبی بسازند اما از نظر فنی در استانداردهای محتوای ال ام اس مهارت ندارند، بسیار مفید است. این ابزار اجازه می‌دهد هر اطلاعاتی که می‌خواهید وارد کنید و محتوای آموزشی تولید کنید که می‌تواند بین LMS ها به اشتراک گذاشته شود.
SCO
مخفف shareable content object یا هدف محتوایی قابل اشتراک‌گذاری است. یک موضوع آموزشی است که با ال ام اسی که آن را لانچ کرده مرتبط است. فراگیر می‌تواند SCO را در مرورگر وب باز کند و هدف آموزشی را در آنجا تکمیل کند. وقتی تمام شد، نتایج و سوابق در سیستم مدیریت آموزش الکترونیکی (lms) ذخیره می‌شود.
اسکورم (SCORM)
مخفف shareable content object reference model یا مدل ارجاع هدف محتوایی قابل اشتراک‌گذاری است. اسکورم، یکی دیگر از اصطلاحات ال ام اس ، مجموعه‌ای از استانداردهاست برای تالیف اهداف محتوایی ال ام اس که اشتراک‌گذاری آنها بین سیستم‌ها را تسهیل می‌کند.
SaaS
مخفف software-as-a-service یا نرم‌افزار به عنوان سرویس است. این اصطلاح توصیف‌کننده شرکت‌هایی است که میزبانی نرم‌افزار می‌کنند و مجوز می‌فروشند.
یادگیری اجتماعی (Social learning)
یادگیری اجتماعی هم شامل یادگیری مشارکتی می‌شود (وقتی گروه یک تسک یا پروژه می‌گیرد) و هم یادگیری غیررسمی (که دانش‌آموزان خارج از محیط یادگیری ساختارمند از یکدیگر یاد می‌گیرند). در دنیای واقعی، یادگیری غیررسمی در وهله اول در گفتگوهای بین افراد و به اشتراک‌گذاری اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی، رخ می‌دهد. برخی ال ام اس‌ها سعی می‌کنند این نوع یادگیری را در یک محیط مجازی از طریق ابزارهای اجتماعی که جهت تسهیل همکاری طراحی شده‌اند (مانند اتاق‌های گفتگو یا ویدئو کنفرانس‌ها) جور کنند. برخی از آنها حتی پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی دارند تا فرهنگ یادگیری غیررسمی را بین دانش‌آموزان تشویق کنند.
سیستم مدیریت استعداد (Talent management system)
نرم‌افزار منابع انسانی است که استخدام نیروهای جدید، مدیریت عملکرد، توسعه و آموزش و فعالیت‌های جبرانی را تسهیل می‌کند. برخی lms ها با سیستم‌های مدیرتی استعداد ادغام می‌شوند و برخی دیگر ویژگی مدیریت عملکرد دارند که کار مدیریت استعداد را انجام می‌دهد. برای مثال برخی ال ام اس‌ها، بررسی 360 درجه را پشتیبانی می‌کنند. در این بررسی‌ها، فراگیران به عملکرد یک فراگیر خاص رتبه می‌دهند، که این کمک می‌کند متوجه شوید فراگیر چه آموزش دیگری را نیاز دارد.
VLE
مخفف virtual learning environment یا محیط یادگیری مجازی است. تنظیمات آموزش الکترونیکی است که پس از عناصر یادگیری سنتی مدل‌سازی شده است که می‌تواند شامل محتوای کتاب درسی یا یک سخنرانی ضبط شده باشد. در محیط آموزش مجازی، فراگیران با یکدیگر از طریق چت یا دیگر ابزارهای آموزش اجتماعی در تعامل هستند، درست مانند کلاس درس که دانش‌آموزان با یکدیگر به عنوان بخشی از فرآیند یادگیری در تعامل هستند.
VR
وی آر یا همان واقعیت مجازی. برخلاف واقعیت افزوده، VR به شما دنیای 360 درجه مجازی می‌دهد که معمولا از هدست خاص استفاده می‌شود و گاهی دستکش و چکمه motion-tracking یا حساس به حرکت. VR نیز مانند AR یک ابزار جدید است برای آموزش مجازی که می‌تواند یک ابزار فوق‌العاده برای شبیه‌سازی آموزش مجازی باشد.
بخوانید: واقعیت مجازی چیست ؟ چه کاربردی در آموزش مجازی دارد؟
WBT
مخفف web-based training یا آموزش مبتنی بر وب از دیگر اصطلاحات ال ام اس (LMS) است. معمولا به هرگونه آموزشی اطلاق می‌شود که آنلاین اتفاق می‌افتد.
White labeling
مانند برچسب‌گذاری خاکستری، برچسب‌گذاری سفید نیز یک آپشن برندینگ است که نام دولوپر نرم‌افزار را برمی‌دارد و ظاهر آن را سفارشی می‌کند تا به جای آن نام شرکت قرار گیرد. این معمولا گران‌تر از برچسب خاکستری است اما می‌تواند تم منسجم‌تری برای مواد آموزشی مختص شرکت فراهم کند.
Xapi
به عنوان tin can API نیز شناخته می‌شود. این API است که محتوای آموزشی را برای اشتراک‌گذاری بین پلتفرمی استاندارد می‌سازد و جانشینی برای اسکورم است.
سخن آخر
اگر معنا و کاربرد برخی از اصطلاحات گفته شده در این مقاله برایتان قابل درک نبود، اصلا نگران نباشید، ما در مجموعه ایران دی ان ان، علاوه بر ارائه سیستم آموزش مجازی مناسب به شما، راهنمایی و اطلاعاتی که لازم است داشته باشید، به شما منتقل می‌کنیم. توضیحات مفاهیم و واژگانی که بیشتر با آن سر و کار دارید را می‌توانید در مقالات دیگر این مجله مطالعه کنید.