کلاس مجازی و آموزش از راه دور از جنبههایی شاید سادهتر از آموزش سنتی باشد، اما پیچیدگیهای خاص خود را نیز دارد. برای کسی که به دنبال راه اندازی آموزش مجازی است، الزامی است که اطلاعات جامعی در خصوص بایدها و نبایدها و اصول برگزاری کلاس مجازی داشته باشد. یکی از الزامات برگزاری کلاس مجازی، نرمافزارهای آموزش مجازی است. در این مطلب ابتدا شما را این نرمافزارها آشنا میکنیم و سپس نکات و ترفندهابی برای راه اندازی آموزش مجازی ارائه میدهیم.
نرم افزار آموزش مجازی
ابزار تالیف دوره چیست؟
اگر تازه وارد دنیای آموزش مجازی شدهاید، شاید مفهوم “ابزار تالیف دوره” برایتان نامانوس باشد، اما مفهومی بسیار ساده است.
ابزارهای تالیف دوره به کاربران کمک میکنند محتوای دیجیتال آنلاین که شامل محتوای متنی میشود را تولید کنند. اما در دنیای آموزش مجازی این ابزارها چیزی بیش از یک ابزار ساده هستند که با آن بتوانید تنها یک پیشنویس ساده تولید کنید.
وقتی میپرسید ابزار تالیف دوره آموزش مجازی چیست، در واقع درباره نحوه ساخت کلاس مجازی یا محتوای آموزش مجازی در کل سوال میکنید. چرا که ابزار تالیف دوره همین است: تنها مدیومی برای ساخت کلاسهای آنلاین با افزودن انواع مختلف محتوا و داده. درادامه لیستی از بهترین این ابزارها را ارائه میدهیم:
ابزارهای تالیف دوره برای تازه کارها
اگر خیلی تازه کار هستید و نمیدانید طراحان دورههای آموزش مجازی از چه نرمافزارهایی استفاده می کنند، بهتر است در شروع کار از نرمافزارهای پایه و ساده استفاده کنید. به همین خاطر این لیست ابتدا با چهار نرمافزار مبتدی شروع میشود تا بتوانید بدون سردرگمی در انواع محصولات و راهنمای استفاده، کار خود را شروع کنید.
Elucidat
Elucidat مبتنی بر اَبر است. بنابراین امنیت مضاعف دارد چرا که به طور خودکار ذخیره و بکاپ گرفته میشود. بنابراین تازه کارها حین کار با این ابزار جدید و کشف آن دیگر لازم نیست نگران بکاپ باشند.
Elucidat با داشتن کتابخانه بزرگی از قالبهای از پیش ساخته شده (و مسلما توانایی ساخت دوره از صفر تا صد)، به شما اجازه میدهد قابلیتها و ویژگیهای آن را از همان لحظه ورود پیدا کرده و بشناسید.
ویژگی دیگر این ابزار این است که با پیشرفت شما، این ابزار هم پیشرفتهتر میشود. هر چقدر در کارتان پیشرفت کنید و پیش بروید، باز Elucidat پاسخگو است. ایجاد محتوای آموزش مجازی تعاملی به وسیله گیمیفیکیشن، نظرسنجی اجتماعی و عناصر تعاملی که از همان ابتدا فراگیران را جذب میکند و نگه میدارد، از ویژگیهای این ابزار است.
از Elucidat استفاده کنید اگر:
- میخواهید کلاسهای آموزشی تعاملی داشته باشید
- به رابط کاربری بصری و ساده حین ساخت کلاس های مجازی نیاز دارید
- نویسندگان همکار دارید. چند نویسنده میتوانند روی یک دوره کار کنند
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- زمان لازم برای شناخت کامل ابزارهای متنوعی که همراه دارد، ندارید
- میخواهید طراحی مخصوص شما داشته باشد و نمیخواهید زمان زیاد برای آن صرف کنید
Camtasia
اگر دوره های آموزش مجازی را دنبال کرده باشید، حتما متوجه شدهاید که حداقل 90 درصد دوره های آنلاین مبتنی بر محتوای ویدئویی هستند. بنابراین شما نیاز به ابزار تالیف دوره هستید که پلتفرم ویدئویی داشته باشد.
نرم افزار آموزش مجازی Camtasia گزینه بسیار مناسبی است. با استفاده از امکانات پیشرفتهای چون ضبط فیلم و صفحه نمایش که در این ابزار وجود دارد، سازنده دوره با ارائه محتوای ویدئویی تعاملی، میتواند فراگیران را درگیر درس کند. علاوه بر این، کمتازیا گزارشهایی درباره نمرات آزمونها فراهم میکند که برای شما روزانه ارسال میشود تا عملکرد فراگیران خود را بررسی کنید.
از Camtasia استفاده کنید اگر:
- نه تنها به دنبال ابزاری برای ضبط صفحه نمایش هستید، بلکه یک ادیتور فیلم قدرتمند هم میخواهید
- نمیخواهید در فیلم نهایی محدودیتی از نظر اندازه و مدت فیلم وجود داشته باشد
- ابزاری میخواهید که قابل ادغام با برنامههای پرزنتیشن یا ارائه باشد
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- یک اپلیکیشن وب نیاز دارید نه یک برنامه قابل دانلود
- نخواهید هر بار برای آپریت آخرین ورژن آن، پول پرداخت کنید
Gomo
Gomo یک نرم افزار آموزش مجازی مبتنی بر اَبر است. از این رو میتوانید دورههای آموزش مجازی خود را روی وب یا به طور آفلاین روی اپلیکیشن گومو میزبانی کنید.
گرچه Gomo طراحی جذابی دارد اما برای سفارشیسازی همه قالبهایی که دارد، باید در زمینه دولوپمنت (development) دانشی داشته باشید. اما در شروع برای اولین دوره آموزشی، باید به یک ویزارد سریع دسترسی داشته باشید و تنها با چند کلیک دوره آموزشی خود را بسازید.
Gomo نیز مانند Elucidat یک ابزار مشارکتی است. این یعنی چند مولف دوره میتوانند همزمان روی یک دوره آموزشی کار کنند و فرقی ندارد هر کدام در کدام نقطه از جهان هستند. گومو یکی از معدود ابزارهای تالیف دوره آموزش مجازی است که دارای موقعیت جغرافیایی با ابزارهای ترجمه مختلف و آپشنهای هدفگذاری جغرافیایی است.
از Gomo استفاده کنید اگر:
- مبتدی هستید و میخواهید یک ابزار تالیف دوره را امتحان کنید
- میخواهید پروژههایتان در فضای اَبری قابل دسترسی باشد
- میخواهید کلاسهای مجازی شما به چندین زبان در دنیا ارائه شود
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- انتظار رابط کاربری مدرنتر و بصریتری از ابزار دارید
- میخواهید آزادی داشته باشید و دنبال قالبهای از پیش طراحی شده در روند طراحی دوره خود نیستید
Easygenerator
همانطور که از نام این ابزار مشخص است، استفاده از آن برای مولف دوره بسیار آسان است. اما قطعا محدودیتهایی نیز دارد. Easygenerator مانند دیگر ابزارهای تالیف دوره، تنوعی از عناصر تعاملی ارائه نمیدهد. پس اگر دنبال محتوای آموزش مجازی خاص و مختص برند خودتان هستید، بهتر است به سراغ ابزارهای دیگر بروید.
اما اگر به دنبال ابزاری هستید که خیلی ساده و سریع در بازار پیدا کنید و وارد آن شوید و بلافاصله از آن استفاده کنید، این ابزار گرینه خوبی است.
از Easygenerator استفاده کنید اگر:
- طراحی ریسپانسیو و موبایل فرندلی میخواهید
- برای ایجاد محیط آموزشی وابسته به قالب هستید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- میخواهید دوره را 100 درصد با موبایل ارائه دهید (همه بخشهای این ابزار قابل ارائه در موبایل نیستند)
- میخواهید قالب دوره از اول ساخته شود
ابزارهای تالیف دوره برای طراحان آموزشی
آیا شما طراح آموزشی هستید که میخواهید کارتان را با ابزارهای پیشرفتهتر ارتقا دهید؟ یا تازه واردی هستید که میخواهید مستقیما سراغ نرم افزار آموزش مجازی خوب و پیشرفته بروید؟
به هر صورت اگر میخواهید با نرم افزارهای تالیف دوره پیشرفته آشنا شوید که به ارائه کلاسهای آنلاین باکیفیت کمک کند، ادامه لیست را ببینید.
Articulate Storyline 360
اگر کاربر ویندوز هستید، Articulate Storyline یکی از بهترین ابزارهایی است که میتوانید استفاده کنید.
بسیار ساده است: اگر میدانید چگونه پاورپوینت درست کنید، احتمالا میدانید چگونه با Articulate Storyline کلاس مجازی جذاب بسازید. زیرا به طراحان این امکان را میدهد تا اسلایدهای پرزنتیشن بسیار جذابی بسازند.
شاید ساده به نظر برسد اما این ابزار اندکی پیچیده است و نیاز به اندکی تجربه در تالیف دوره آموزش مجازی دارد. شاید به این خاطر است که یکی از محبوبترین گزینهها در آموزش آنلاین است.
از Articulate Storyline 360 استفاده کنید اگر:
- میخواهید بر ظاهر و عملکرد دوره کنترل کامل داشته باشید
- دنبال یکی از خوش ساختترین ابزارها در بازار هستید
- میخواهید دوره های آموزشی شما جذابیت ظاهری داشته باشند
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- علاقهای به نرمافزاری با نصب محلی (local) ندارید
Articulate Rise 360
برخلاف Articulate Storyline، Articulate Rise یک نرم افزار کلاس مجازی مبتنی بر وب است که طراحان آموزشی میتوانند برای ایجاد دوره های آموزش مجازی فوقالعاده خود از آن استفاده کنند. یک رابط کاربری بصری و ساده.
طراحان آموزشی که تجربه زیادی هم ندارند با وجود بخشها و امکانات مختلفی که این ابزار دارد، میتوانند دورههای آموزشی شامل عناصر تعاملی زیاد ایجاد کنند که در عین حال جذاب هم باشد.
این ابزار دارای قالبهایی است که میتوانید از بین آنها انتخاب کنید. این یعنی طرحها منحصر به فرد نیستند و دورهها ممکن است یکسان به نظر برسند. با این حال پس از صرف زمان و یاد گرفتن نحوه استفاده مناسب از این ابزار، قادر خواهید شد محتوای آموزش مجازی خود را تولید کنید.
از Articulate Rise 360 استفاده کنید اگر:
- به یک سولوشن ابری نیاز دارید
- دنبال رابط کاربری مدرن هستید
- یک سولوشن ساده و آسان میخواهید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- هیچ محدودیت ذخیرهسازی یا سفارشیسازی نمیخواهید
Lectora Online
Lectora یکی از اولین ابزارهای تالیفی است که بیرون آمده و امکانات مختلفی برای ایجاد دوره آموزش مجازی حرفهای، کامل و جذاب ارائه میدهد. چندین سال Lectora تنها یک اپلیکیشن ویندوز بود. اما در سال 2016 این شرکت یک نسخه وب منتشر کرد که به همه افراد با هر سیستم عاملی اجازه میدهد از این پلتفرم استفاده کنند.
اگر میخواهید طراحی آموزشی فوقالعادهای داشته باشید، به Lectora. نیاز دارید.
به عنوان یکی از بهترین نرم افزارهای آموزش مجازی، با ارائه طیف وسیعی از قالبها و امکان ویرایش مطابق با نیازهایتان، کار شما را آسانتر کرده است. اما این ابزار به طور پیشفرض برای طراحان آموزشی حرفهای و باتجربه که با ابزارهای تالیف محتوای پیشرفته کار میکنند، ساخته شده است.
پس بهتر است قبل از خرید این ابزار، تجربه کافی اندوخته باشید.
از Lectora استفاده کنید اگر:
- به یک سولوشن ابری نیاز دارید
- رابط کاربری مدرن میخواهید
- یک سولوشن ساده و آسان میخواهید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- نمیخواهید محدودیت سفارشیسازی یا ذخیرهسازی داشته باشد
Adobe Captivate
این یکی از بهترین و قدرتمندترین ابزارهای تالیف دوره در سال 2019، 2020 و حتی تا همیشه است. گرچه این ابزار به طراحان آموزشی در ساخت دورههای آموزشی کمک میکند، اما باید همه چیز را از ابتدا بسازید، زیرا قالبهایی که Adobe Captivate ارائه میدهد، خیلی متنوع نیست.
سازندگان دوره آموزشی میتوانند صفحه نمایش را با کیفیت بالا ضبط کنند، از قابلیت گیمیفیکیشن و امکانات تعاملی برای فراگیران استفاده کنند و تجربه یادگیری فوقالعادهای بر روی انواع دستگاهها ایجاد کنند. به عنوان یک اپلیکیشن مبتنی بر دسکتاپ ایجاد تیم و همکاری میتواند کمی سخت باشد، اما در کل این یک ابزار کامل و حرفهای است که همه طراحان حرفهای باید کار با آن را بیاموزند.
از Adobe Captivate استفاده کنید اگر:
- برای جذب فراگیران دوست دارید با ابزارهای پیشرفته کار کنید
- برای ایجاد محتوای تعاملی دنبال یک ابزار میگردید
- میخواهید صفحه نمایش را با کیفیت بالا ضبط کنید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- نمیخواهید وقت خود را صرف یاد گرفتن آن کنید
- ابزاری میخواهید که چند نویسنده بتوانند همزمان محتوا را ویرایش کنند
Active Presenter
سازندگان Active Presenter با اهمیت ویدئو در آموزش مجازی آشنایی دارند. به همین خاطر ابزاری طراحی کردهاند که به طراحان آموزشی کمک میکند محتوای ویدئویی باکیفیتی برای دورههایشان ایجاد کنند.
Active Presenter یک ابزار آنلاین و یک ویرایشگر ویدئو کاربرپسند است که اجازه میدهد صفحه نمایش را ضبط کنید، فیلم یا صدای خود را ضبط کنید. پس از آنکه تولید محتوای سمعی و بصری خود را به پایان رساندید، میتوانید مثل یک حرفهای آن را ویرایش کنید.
اگر کارتان را درست انجام دهید و انواع مناسب محتوا را کنار هم قرار دهید، یک محتوای تعاملی با انواع مختلف تست و آزمون خواهید داشت. گول نخورید. ممکن است استفاده از آن آسان باشد، اما برای بهره بردن تمام و کمال از آن، تجربه طراحی دوره زیاد میخواهد.
از Active Presenter استفاده کنید اگر:
- با قالبهای موجود کار میکنید یا میخواهید قالب خودتان را بسازید
- دنبال سولوشنی برای ساخت ویدئو برای همه پلتفرمها هستید
- یک ابزار ویرایش ویدئوی پیشرفته نیاز دارید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- از ابزار خود انتظار طراحی کاربری مدرنتری دارید
- میخواهید فایلهای ویدئویی که در نرمافزارهای مختلف ساخته شده است را وارد آن کنید.
ابزارهای تالیف دوره منبع باز یا رایگان
اگر بودجه کمی دارید یا میخواهید فقط این ابزارها را تست کنید، این گزینهها برای شما مناسب هستند.
لیست زیر شامل ابزارهای تالیف دوره رایگان و منبع باز هستند که میتوانید امتحان کنید.
Adapt
Adapt Builder یکی از مشهورترین ابزارهای تالیف دوره منبع باز است. علت آن است که تولیدکننده آن از برندهای معروف است اما مهمتر آنکه ابزارهای متنوعی ارائه میدهد که تنها با چند کلیک، دورههای آموزشی ایجاد میکند.
Adapt بسیار کاربرپسند است. بلافاصله پس از ثبت نام در آن، به یک رابط کاربری تمیزی وارد میشوید که به شما اجازه میدهد تنها با اضافه کردن عناصر محتوایی مختلف دقیقا همان جایی که میخواهید نمایش داده شوند، دوره آموزشی خود را بسازید.
اما اگر بخواهیم یک نقطه ضعف آن را برشماریم، از آنجا که این محصول از عکس زیاد استفاده میکند، احتمالا به یک طراح گرافیک نیاز خواهید داشت.
از Adapt استفاده کنید اگر:
- برای رابط کاربری خوب ارزش قائل هستید
- میخواهید انواع مختلف ارزیابی را به آن اضافه کنید
- دنبال ابزار تالیف دوره SCORM هستید
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- نمیخواهید فراگیران حین استفاده از دوره، اسکرول کنند.
H5P
H5P یک نرم افزار تشکیل کلاس آنلاین ساده، آسان و رایگان برای تازه کارهاست که میخواهند بدانند ساخت کلاس های آنلاین چگونه است.
ثبت نام در آن کمتر از 5 دقیقه طول میکشد، بلافاصله شما وارد صفحهای میشوید که میتوانید از میان 20 قالب مختلف دوره آموزشی دست به انتخاب بزنید.
متاسفانه مولفههای بصری که میتوانید با آنها کار کنید، محدودند. برای مثال، برای انتشار به SCORM پشتیبانی میکند اما تنها با استفاده از Tin Can API .
این ابزار در محتوای ویدئویی فوقالعاده است. اگر میخواهید ویدئو استفاده کنید، H5P از بهترین ابزارهای تالیفی است (متاسفانه نمیتوانید مستقیما از پلتفرم، ویدئو ضبط کنید) و میتوانید عناصر تعاملی مانند pop-up، سوالات بر روی ویدئو و … اضافه کنید.
از H5P استفاده کنید اگر:
- دنبال طراحی بصری هستید
- میخواهید فراگیرانتان با عناصر تعاملی آموزش ببینند
دنبال نرمافزارهای دیگر باشید اگر:
- ابزار ویدئویی با امکان ضبط ویدئو میخواهید
نکات و اصول راه اندازی آموزش مجازی :
حال که با نرم افزارهای آموزش مجازی آشنا شدید، میتوانید راحتتر ابزار راه اندازی آموزش مجازی را انتخاب و خریداری کنید. مساله دیگر، اصولی است که در تشکیل کلاس مجازی و ایجاد آموزش از راه دور باید رعایت کنید. در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
داشتن یک ساختار مشخص و تعریف شده دوره آموزش مجازی
برای راه اندازی آموزش مجازی ، باید ایده واضح و دقیقی داشته باشید در خصوص اینکه چطور میخواهید آموزش را از چهره به چهره و حضوری به آموزش مجازی تبدیل کنید. باید فرمت دوره آموزش مجازی، مدل طراحی که استفاده میکنید، نوع تعاملات آموزش مجازی را مشخص کنید و در نهایت یک تکنولوژی آموزشی مناسب انتخاب کنید. علاوه بر این، ببینید آیا میخواهید اطلاعات را در یک فرمت خطی ارائه دهید، که در آن فراگیران اطلاعات را در یک توالی خاصی دریافت میکنند؟ یا میخواهید به فراگیران این قابلیت را بدهید که ماژول درسی خود را در هر جلسه خودشان انتخاب کنند؟
ایجاد محتوای آموزشی قابل اندازهگیری، موثر، مرتبط و باکیفیت
شک نکنید در ایجاد یک تجربه آموزش مجازی فوقالعاده برای فراگیران، محتوا بسیار اهمیت دارد. هر محتوایی که وارد میکنید، باید ارزش دوره آموزش مجازی شما را بالا ببرد. باید واضح و مختصر باشد و طوری نوشته شده باشد که فراگیر را درگیر کند. اگر موضوعی ارائه میدهید که به نظر میرسد برای همه جذاب نیست، راهی پیدا کنید تا محتوا بیشتر فراگیر را درگیر کند. برای مثال، اگر محتوای دوره در خصوص اصول زیستشناسی است، محتوایی تولید کنید که به فراگیر کمک کند با موضوع ارتباط برقرار کند. برای آنها مثالهای واقعی بیاورید که زیستشناسی انسان را نشان میدهد و به آنها بگویید چگونه این موضوع با زندگی روزانه آنها گره خورده است. ببینید محتوای آموزش مجازی شما باید چه اصولی را دنبال کند تا بیشتر با فراگیران عجین شود. محتوایی برای آموزش مجازی کارمندان خود تولید کنید که به آن اهمیت میدهند. یادتان نرود که تاثیرگذاری محتوای آموزش مجازی خود را اندازه بگیرید.
بخوانید: سازوکار تولید محتوای آموزشی در آموزش مجازی
طراحی بصری و نویگیشن آسان
دوره آموزش مجازی شما باید شامل عناصر متنوعی از طراحی بصری باشد که فراگیر را به خود جذب کند و از لحاظ زیبایی برایش خوشایند باشد. این شامل ابزارهای چندرسانهای متنوع از جمله عکس و ویدئو میشود و همچنین تمرکز بر طراحی کلی دوره. از طرفی یک طراحی جذاب نباید با نویگیشن ضعیف همراه باشد. در واقع، دوره آموزش مجازی شما نباید شامل عکس و گرافیکهای بیش از حد باشد که مانع از مسیریابی آسان فراگیر به ماژولهای آموزش مجازی بعدی شود.
مدام ارزشهایی که دوره آموزش برای فراگیران ارائه میدهد، را یادآور شود
در طول دوره باید مدام به فراگیران یادآور شوید که آنها چه چیزهایی دارند یاد میگیرند یا این اطلاعات برای آنان چه مزایایی دارد. در غیر این صورت آنها برای ادامه مسیر انگیزهای نخواهند داشت. مقصد نهایی و هدف گاهی اوقات میتواند بسیار گیجکننده باشد اما هر دوره آموزش مجازی باید هدف داشته باشد.
به فراگیر اجازه دهید از اطلاعات یا مهارتهای جدید خود استفاده کند
شامل مدلها، درسها و تمرینهایی که اجازه میدهد فراگیر دانش یا مهارت جدید خود را به خوبی استفاده کند. یکسری فعالیتها را به دوره آموزش مجازی ادغام کنید تا فراگیر را قادر سازد اطلاعاتی که به او دادهاید را محک بزند، بدین صورت به طور موثرتری خواهند توانست آنچه یاد گرفته را حفظ کرده و به خاطر بسپارد.
طراحی یک ماژول آموزش مجازی که اطلاعات را برای فراگیر قابل هضم کند
دوره آموزشی خود را به ماژولهای کوچک تقسیم کنید که به فراگیران اجازه دهد، واحدهای کوچک اطلاعات را به طور همزمان جمعآوری کنند. این از ارائه محتوای بیش از حد جلوگیری میکند و به دانشآموز امکان میدهد درس مخصوص خود را بگیرد. یکی از مفاهیم اساسی که منجر به راه اندازی آموزش مجازی موفق میشود، همین اطلاعات تکه تکه است.
ایجاد دوره آموزش مجازی که پایدار و ماندگار باشد
باید دورههای آموزش مجازی خود را بر اساس بازخوردهای سازنده فراگیران اصلاح کنید، سپس درس و ماژولهای جدیدی برای ماهها و سالهای آتی به دوره آموزش مجازی خود اضافه کنید. در نهایت، میخواهید قالب آموزش مجازی ایجاد کنید که بتوانید بارها و بارها استفاده کنید. در واقع کار اصلاح، ویرایش و افزودن به ماژولهای آموزش مجازی را بدون خراب کردن کل دوره انجام میدهید.
دوره منسجم و مرتبط بسازید
باید یک انسجام در کل دوره وجود داشته باشد. یک طراحی گرافیکی واحد وجود داشته باشد و در هرماژول آموزش مجازی، محتوای باکیفیت و یک لحن محتوا وجود داشته باشد. حتما نمیخواهید دوره آموزش مجازی شما بیربط و از هم گسسته به نظر برسد. در عوض میخواهید دورههای شما منطبق با برندتان باشد.
از طراحی به هم ریخته دوره بپرهیزید
قطعا وقتی قرار است اطلاعات باارزشی را در دوره آموزش مجازی خود بگنجانید، نمیخواهید آشفته و به هم ریخته به نظر برسد. اطلاعات و عناصر گرافیکی را در دوره بگنجانید که لازم و مرتبط هستند، در عین حال به فراگیر کمک میکند تمرکزش را بر تسکش حفظ کند (به جای آنکه به هم ریختگی حواسش را پرت کند).
پشتیبانی به فراگیر ارائه دهید
در راه اندازی آموزش مجازی ، حتما باید یک سیستم پشتیبانی درون تمام دورههای آموزش مجازی خود بگنجانید، فراگیر باید هر زمان به کمک نیاز دارد از پشتیبانی کمک بگیرد. بهترین سرویسهای پشتیبانی که میتوانید ارائه دهید عبارتند از: چت زنده، ایمیل و تلفن. سوالات متداول نیز میتواند به فراگیر این احساس را بدهد که یک سیستم پشتیبانی وجود دارد و بدین صورت تجربه یادگیری او موثرتر خواهد بود.
باید به جای احساس کلاس درس، به فراگیر احساس یک تجربه جدید منتقل کنید
اگر طراحی دوره شما خوب باشد، فراگیر احساس میکند یک مکالمه با دوستی قابل اعتماد و باتجربه دارد که دانستههای باارزش خود را در اختیار او میگذارد یا مهارت جدیدی به او یاد میدهد. این شدنی است، تنها به برنامهریزی نیاز دارد.
بهترین روش، استفاده از سوال است. ابتدا یکسری سوالات از فراگیر بپرسید در خصوص اینکه چطور میتوانند یک مشکل را حل کنند، سپس جواب را به آنها بدهید. این سوالات برای بدست آوردن پاسخ درست نیست، بلکه تنها برای ایجاد تاثیر قوی بر فراگیر یا جلب کردن توجه اوست. قرار است با این روش، فراگیر توجه بیشتری به محتوا نشان دهد. این متود به خصوص برای زمانی که میخواهید موضوع جدیدی را معرفی کنید، بسیار مفید است؛ بگذارید فراگیر در خصوص تجربههای خودش در خصوص آن موضوع فکر کند. با این شیوه او به ادامه این راه ترغیب میشود.
مخاطب خود را بشناسید
قبل از اینکه هر تصمیمی در خصوص راهاندازی کلاس مجازی بگیرید، زمان بگذارید و مخاطب خود را بشناسید. ارتباط برقرار کردن با کسی که نمیشناسید، سخت است. مثل این است که بخواهید در یک مغازه شلوغ کسی را صدا بزنید، اما اسم کس دیگری را بیاورید، هیچ فایدهای نخواهد داشت.
سبک و لحنی را انتخاب کنید که متناسب مخاطبان شما باشد. ممکن است لازم باشد سطوح مختلفی را برای آموزش موضوعی خاص در نظر بگیرید. مثلا شاید لازم باشد برای آموزش مهارتی خاص مثل پرزنتیشن، سطوح مقدماتی، متوسط و پیشرفته تعریف کنید و آن را متناسب با مخاطب هدف ارائه دهید.
دایره لغات و مثالهایی که استفاده میکنید، باید کاملا متناسب با مخاطب باشد. مثلا اگر در حال راهنمایی دادن به متخصصان حرفهای در حوزه مهارت پرزنتیشن هستید، باید از آموزش اصول پایه این مهارت چشم بپوشید و بیشتر روی موضوعات پیشرفته تکیه کنید.
تمرکز، بر موضوع آموزش و ارتباط برقرار کردن فراگیر با موضوع باشد
آموزش مجازی بر محتوا تکیه دارد، بنابراین تمرکز دورههای آموزشی شما باید بر اطلاعاتی باشد که اهداف آموزشی موردنظر شما را انعکاس میدهد. ارائه مثالهای مرتبط با موضوع نیز بسیار اهمیت دارد. حتما بر موضوعاتی تمرکز کنید که مخاطبان شما نیاز دارند بدانند. مطالب اضافهتری که فکر میکنید بهتر است بدانند را میتوانید با عنوان “شاید به این موضوع نیز علاقه داشته باشید” به مطلب خود لینک دهید.
یادتان باشد فراگیران شما مانند مشتریان شما هستند و اگر آنچه میخواهند را به آنها ندهید، به ادامه دوره رغبت نشان نمیدهند.
طرز نوشتن شما باید مخاطب را به فعالیت وادارد و جذاب باشد
دورههای آموزش مجازی خوب نه تنها محتوای جذابی دارند، بلکه مخاطب را به کنش و فعالیت وامیدارند. مخاطب باید چه در طول دوره و چه پس از تکمیل آن کاری انجام دهد و به فعالیت خود ادامه دهد.
هیچ چیز بدتر از خواندن محتوای یکنواخت و خستهکننده نیست. مثل زمانی که مدام یک صفت تکراری را در متن استفاده میکنید و ساختار جمله را تغییر نمیدهید. با ایجاد تنوع در ساختار جمله و کلمات، کشش و جاذبه برای مخاطب ایجاد کنید، همچنین عناصری اضافه کنید که توجه و علاقه مخاطب را برانگیزد. یک تکنیک، ایجاد تغییر در اندازه جملات و عوض کردن ریتم متن است. مخاطب را از خواب بیدار کنید. جملات کوتاه بنویسید، سپس دوباره جملات بلندتر با اطلاعات بیشتر متناسب با محتوا بنویسید.
روشی دیگر برای ایجاد علاقه در مخاطب، استفاده از داستان، مقایسه، نقل قول و مثالهایی است که نکات مهم مطلب را پررنگ سازد. در نهایت، باید مطمئن شوید اینها متناسب با مخاطب شما باشد. از گفتن داستانهایی که شما را از موضوع بحث دور میکند، بپرهیزید.
دورههای کوتاه ترتیب دهید
با توجه به انواع فعالیتهایی که کاربر باید در دوره آموزشی خود انجام دهد، سعی کنید دورههای شما تا جای ممکن کوتاه و جذاب باشد. افراد دوست ندارند وقت خود را صرف چیزی غیرمرتبط و بیارزش کنند، پس دوره آموزشی خود را از چیزهای پیچیده و غیرضروری پر نکنید.
این به این معنی نیست که با کاربر شوخی نکنید، زیرا کاربر از شوخیهای متناسب با موقعیت (که مرتبط و جذاب باشد) که علاقه و اشتیاق او را به بحث بیشتر میکند، استقبال میکند. یادتان باشد رقیب شما ویدئوهای یوتیوب و دیگر محتوای تعاملی است.
از عنوان و زیرعنوانهای گیرا استفاده کنید
اگر عنوان جذاب و گیرایی ننویسید، فراگیران بالقوه شما بر روی آن کلیک نخواهند کرد. باید آنها را با عنوانی که به آنها فایده آن دوره آموزشی را گوشزد میکند، اغوا کنید. این کار را با اشاره به آنچه مخاطب میخواهد، آن کسی که میخواهد بشود و کاری که میخواهد انجام دهد، انجام دهید. به آنها بگویید این دوره چگونه به آنها کمک میکند تا به این اهداف برسند.
مثلا ممکن است بخواهید یک دوره آموزشی داشته باشید که در ده مرحله، روش نوشتن نقشه بیزنسی را آموزش میدهد. یک عنوان میتواند این باشد: «10 گام تا یک برنامه کسب و کار موفق». اما این عنوان به مخاطب نمیگوید از آن چه سودی خواهند برد. شاید عنوان بهتر این باشد: «چطور یک برنامه بیزنسی بنویسیم که سرمایهگذاران را ترغیب کند پولشان را به شما بدهند». محتوا یکی است، اما عنوان دوم سودی که فراگیر از دوره کسب میکند را به شکل جذاب و خوشایندی ارائه میدهد.
از ابزار بصری استفاده کنید
آیا خودتان ترجیح میدهید برای یاد گرفتن نحوه تعمیر ماشین لباسشویی یک فیلم دمو ببینید یا آن را در کتابچه راهنما مطالعه کنید؟
اگر یک سازنده آموزش مجازی هستید که میخواهید یک آموزش جذاب و گیرا ترتیب دهید، نباید در طراحی دوره آموزشی خود این نوع از محتوا را نادیده بگیرید.
عکس، فیلم، اینفوگرافی و نمودارها، محتوای شما را تقویت میکنند و کمک میکنند با فراگیران خود در ارتباط بمانید. این عناصر بصری نه تنها کمک میکنند تا کلاس آنلاین شما جذاب و به یاد ماندنی شود، بلکه ملحق شدن به آن نیز آسانتر میشود. این جمله را به یاد داشته باشید که «یک تصویر به اندازه هزاران کلمه ارزش دارد».
توصیههای دیگر در زمینه راه اندازی آموزش مجازی عبارتند از:
از ابزار بصری استفاده کنید که از اهداف شما پشتیبانی میکند
اگر مطمئن نیستید که این تصاویر و گرافیکها شما را به اهدافتان میرسانند، بهتر است بیخیالشان شوید. از خود بپرسید آیا این محتوایی که اضافه میکنید، به آموزش فراگیر یا رسیدن به اهداف موردنظر شما کمک میکند یا خیر؟ اگر پاسخ نه است، آن را کنار بگذارید.
از فرمتهای مختلف استفاده کنید
مثلا لابلای یک متن از تصاویر استفاده کنید تا یکنواختی متن را از بین ببرد. یا مثلا میتوانید از اینفوگرافیهایی مانند لیستی از آمار برای ایجاد طراوت و انرژی در متن استفاده کنید. برای توضیح فرآیندهای پیچیده، از انیمیشن استفاده کنید. برای مثال انیمیشن گیف برای توضیح مراحل یک فرآیند، تاثیرگذاری بیشتری نسبت به ابزار دیگری مانند متن دارد.
برای انتخاب عکسها وقت صرف کنید
انتخاب عکس نباید بدون هدف انجام شود. یک عکس مرتبط و به یاد ماندنی میتواند یک ابزار قدرتمند برای جذب مشارکت فراگیر، کاهش حواسپرتی و دستیابی به اهداف آموزش باشد. تصاویری که در دوره آموزشی خود استفاده میکنید، به همان اندازه متن، طراحی تعاملی و ابزارهایی که به کار میبرید، اهمیت دارد.
محاورهای صحبت کنید و پرانرژی باشید
اگر دوره آموزش مجازی شما مانند یک مجله علمی باشد، مخاطب خود را از دست میدهید. فراگیر به آموزشی که سطح درک او را در نظر نمیگیرد، توجهی نشان نمیدهد. فراگیر باید شما را به آسانی بفهمد. استفاده از زبان محاوره روشی است که با آن مخاطب حرف شما را بهتر میفهمد.
استفاده از لحن دوستانه مخاطب را به خود جذب میکند و او را درگیر محتوای آموزشی شما میکند.
طوری محتوای آموزشی بنویسید، گویی در حال مکالمه با یک دوست هستید. استفاده از زبان سخت و پیچیده سبب میشود مخاطب احساس کند از شما جدا و بیگانه است. مخاطب نمیخواهد مورد هجوم لغات سخت و علمی قرار گیرد. آنها میخواهند شما به آنها چیزی یاد دهید و مشکلاتشان را حل کنید.
سامانه آموزش مجازی ابری امگا علاوه بر اینکه به شما کمک میکند کلاس مجازی برگزار کنید، به شما در تولید انواع محتوای آموزشی نیز کمک میکند. یک سامانه جامع که از برگزاری کلاس تا آزمون شما را یاری میدهد.
سخن آخر
آنچه در این مطلب گفته شد، توصیهها و نکاتی بود که برای راه اندازی آموزش مجازی یا کلاس مجازی خود باید موردتوجه قرار دهید. برای برگزاری دوره آموزش مجازی که جذاب و مفید باشد، باید مخاطب خود را بشناسید، برای او محتوای درخور تولید کنید، در ارائه مطالب برنامهریزی داشته باشید و محتوا را به گونهای جذاب ارائه دهید که فراگیر را درگیر کند.
پس از آنکه دوره آموزشی خود را ساختید، باید همه محتوایی که در نرم افزار ساخت آموزش های مجازی ساختید را در سامانه آموزش مجازی LMS قرار دهید. زیرا در نهایت این ابزار به شما کمک میکند تا دوره آموزشی را به فراگیران ارائه دهید.
یک سامانه lms با امکانات خوب، کمک میکند محتوای جذابی تولید کنید که فراگیران از استفاده از آن لذت ببرند. هنگام تحقیق درباره ال ام اس خوب، مطمئن شوید که ویژگی گیمیفیکیشن داشته باشد. و قطعا یک ال ام اس خوب باید امکان گزارش داشته باشد تا دیدگاه خوبی در آموزش به شما بدهد.